65. posiedzenie Komitetu EHRC

Tegoroczne spotkanie członków komitetu Europejskiej Konfederacji Bydła Holsztyńskiego (EHRC) odbyło się 19 i 20 września we włoskiej Materze. W spotkaniu uczestniczyli członkowie z 10 krajów, w tym przedstawiciel PFHBiPM Roman Januszewski.

tekst: Roman Januszewski

Zagadnienia dyskutowane na posiedzeniu dotyczyły m.in. Europejskiego Czempionatu Bydła Holsztyńskiego w Libramont (Belgia 04/2019), klonowanych zwierząt oraz legislacji Unii Europejskiej dotyczącej świadectw zootechnicznych.

Bydło na wystawach
Bardzo długo trwała dyskusja dotycząca podsumowania i organizacji czempionatu w Belgii. Przypomniano, że siedem krów zostało zdyskwalifikowanych i nie wyszło na ring, głównie z powodu zbyt dużego wypełnienia wymienia. Dużym wyzwaniem dla EHRC jest przekonanie wystawców z różnych krajów do prezentowania swoich krów z zachowaniem jak najwyższego poziomu ich dobrostanu. Badania ultrasonograficzne wymienia stają się już standardem, który każdy z krajów uczestniczących w konkursie powinien zaakceptować, ponieważ są najbardziej obiektywne i wykonywane przez niezależnych lekarzy. Stosowanie leków na wystawie (np. oxytocyna, leki przeciwzapalne, przeciwbólowe) jest możliwe tylko przez oficjalny zespół weterynaryjny. Pobieranie prób mleka i krwi i ich analiza na obecność różnego rodzaju substancji naturalnie niewystępujących, a mogących pochodzić z iniekcji (np. substancje psychoaktywne, itp.) staje się bardzo istotnym czynnikiem zasad fair play podczas prezentacji krów na ringu. W Libramont próby były pobierane od wszystkich pierwszych i drugich zwierząt w każdej z klas, w przyszłości planowane jest pobieranie od wszystkich krów uczestniczących w czempionacie. Lista specyfików, o które należy uzupełnić badania, będzie konsultowana ze specjalistami w tej dziedzinie i przedstawiona komitetowi EHRC do akceptacji. Istotną sprawą będą koszty dodatkowych analiz, które należałoby uwzględnić w przyszłości.

Ważna regulacja dotyczy strzyżenia. Przycinanie lub golenie włosów na żebrach za pomocą bardzo drobnych ostrzy maszynek lub noży, sprawiających, że żebra wydają się porysowane lub łyse, jest zabronione. Włosy na żebrach powinny mieć taką samą długość, jaką ma reszta ciała zwierzęcia. Jest to regulacja rekomendowana przez EHRC do wprowadzenia w poszczególnych krajach członkowskich (zwłaszcza na poziomie wystawy krajowej). Warto wspomnieć, że podczas Szkoły Młodych Hodowców w Battice (08/2019) zostały zaprezentowane regulacje EHRC dotyczące przygotowania zwierząt do pokazu. Młodzi adepci sztuki fitterskiej z całego świata zastosowali się do zaleceń i przygotowywali swoje jałówki według wspomnianych zasad. Konsekwentne stosowanie przez tę grupę rekomendowanych przez EHRC norm dotyczących prezentowania zwierząt na wystawach hodowlanych doprowadzi do ujednolicenia i przestrzegania obowiązujących zasad w tej dziedzinie.

Klony zwierząt
Klonowanie zwierząt jest zakazane w Unii Europejskiej. Stosowanie nasienia klonów jest dopuszczalne, ale często nie wspomina się o nim w rodowodzie. Zgodnie z prawem UE stowarzyszenia hodowców muszą przyjmować nasienie klonowanych buhajów, ale hodowca może mieć problem, ponieważ niektóre mleczarnie nie będą przyjmować mleka pochodzącego od ich córek. Z tego względu prawidłowe kodowanie powinno znajdować się na świadectwie. W Wielkiej Brytanii sprawdza się wszystkie reproduktory i oznacza w bazie danych, czy są potomkami klonów. Jeśli hodowca zarejestruje jednego z tych reproduktorów, automatycznie jest mu przekazywana informacja przypominająca, że niektóre mleczarnie nie przyjmą mleka od potomków sklonowanych reproduktorów. Jeśli zwierzę nie jest zarejestrowane w związku hodowców, nikt nie będzie wiedział, czy istnieje klon w rodowodzie. We Włoszech istnieje zakaz sprowadzania z krajów trzecich nasienia, komórek jajowych, zarodków sklonowanych zwierząt lub zwierząt ze sklonowanymi przodkami. Francuski Związek Hodowców postanowił nie rejestrować klonów zwierząt – nie istnieją żadne przepisy krajowe normujące to zagadnienie. W Holandii kod jest umieszczany przy zwierzęciu (klonie), a nie na jego potomstwie. Jeśli klony są prawidłowo zarejestrowane, to w rodowodzie można zauważyć, że zwierzę jest potomkiem sklonowanego rodzica lub dziadka itp. Podobna sytuacja jest w Niemczech.

Światowa Federacja Bydła Holsztyńskiego (WHFF) zaleca swoim członkom rejestrację klonów z informacją określającą, czy jest to klon z komórek somatycznych, czy klon zarodka.

W naszym kraju obecnie nie mamy szczegółowych zasad dotyczących rejestracji klonów lub ich potomków. Wspólne stanowisko krajów członkowskich EHRC dotyczące rejestracji klonów i ich potomków mogłoby pomóc w uzyskaniu odpowiednich informacji przez organizacje hodowlane w krajach UE. EHRC zwróci się do swoich członków z zapytaniem, czy posiadają krajowe przepisy dotyczące tej kwestii.

Świadectwa zootechniczne – prace legislacyjne Komisji Europejskiej
Nowe prawodawstwo dotyczące hodowli zwierząt [(UE) 2016/1012] weszło w życie 1 listopada 2018 r. Rozporządzenie jest wiążące w całości i bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Unia Europejska kierowała się zasadą: „Jeden otwarty rynek UE bez ograniczeń eksport/import – zwierzę z oficjalnym świadectwem UE (świadectwo zootechniczne) powinno być akceptowane w każdym kraju europejskim”. Życie pokazało, że obsługa i wymagania dotyczące świadectw zootechnicznych (SZ) w państwach członkowskich UE są różne. W związku z tym Komisja UE zwróciła się do państw członkowskich z prośbą o informacje zwrotne w tej kwestii. Zapowiedziała ewentualną zmianę wzorów formularzy. Uwagi dotyczyły m.in. stworzenia możliwości dokonywania odniesień do innych świadectw zootechnicznych lub do świadectw weterynaryjnych, zamiast wypełniania części B, centra pozyskiwania lub przechowywania nasienia powinny mieć możliwość zamieszczania odniesień do innych dokumentów, zgodnie z rozporządzeniem UE 2016/1012. Grupa robocza Komisji UE pracowała nad tym w maju i czerwcu br. w celu opracowania zaleceń. Ostateczne rozstrzygnięcia zapadną 30 listopada 2019 r. na posiedzeniu Komisji Europejskiej.

Podczas spotkania oficjalnie ogłoszono miejsce i przybliżoną datę przyszłego europejskiego czempionatu bydła holsztyńskiego. Odbędzie się on w marcu lub kwietniu 2022 r. w Mediolanie. 