PFHBiPM zawsze blisko hodowców
Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka już od 30 lat pracuje na rzecz rozwoju hodowli krów mlecznych w Polsce! Co możesz zyskać? – zapraszamy do cyklu artykułów.
tekst: Marcin Jajor
Okrągły jubileusz jest znakomitą okazją nie tylko do świętowania i podsumowania wszystkich dotychczasowych działań, ale także spojrzenia w przyszłość. Oceniane przez PFHBiPM krowy z przeciętną produkcją w ciągu laktacji 9150 kg mleka od krowy (wg danych z 2023 r.) należą obecnie do jednych z najbardziej wydajnych populacji zwierząt gospodarskich w Europie. Wynik ten jest bowiem lepszy niż rezultaty uzyskiwane we Francji czy Niemczech. Zwierzęta pod oceną PFHBiPM nie ustępują też konkurencji zza granicy pod względem wartości hodowlanej, bo potencjał polskich krów jest doceniany na wielu międzynarodowych arenach.
Główne sfery działania
W minionych latach udało się zrealizować bardzo dużo. W szeregach PFHBiPM pracuje sztab ekspertów, specjalistów i niezależnych doradców, którzy wyznaczając kierunki pracy hodowlanej, żywienia, zarządzania stadem, warunków utrzymania czy zdrowotności zwierząt, pracują na rzecz poprawy efektywności produkcji mleka. Dostarczają oni hodowcom przede wszystkim niezbędną wiedzę związaną z prowadzeniem oceny wartości użytkowej krów mlecznych. Polega ona na indywidualnych pomiarach wydajności mlecznej i analizie składu mleka, ustaleniu wszystkich parametrów określających cechy płodności i rozrodu zwierząt czy zdarzeń w stadzie. Informacje zebrane są w raportach wynikowych, które w ramach opłaty za usługę oceny wartości użytkowej krów prezentują najważniejsze, zbiorcze informacje dotyczące produkcji mleka w całym stadzie (RW-1) i od poszczególnych krów (RW-2).
Kluczowa działalność PFHBiPM obejmuje również prowadzenie ksiąg dla bydła hodowlanego ośmiu ras, co ściśle wiąże się m.in. z ocenę typu i budowy bydła ras mlecznych w typie użytkowym mlecznym i mięsno-mlecznym. Wszystkie najważniejsze dane co roku są publikowane w ramach zbiorczego raportu pt. „Ocena i hodowla bydła”.
Doradztwo i wsparcie
Wyróżnikiem PFHBiPM jest także szeroko zakrojone doradztwo, którego celem jest doskonalenie genetyczne populacji bydła mlecznego w Polsce. Eksperci organizacji pomagają m.in. w określeniu celu hodowlanego, analizie mocnych i słabych stron stada oraz selekcji zwierząt. Duże znaczenie ma też wsparcie w wyborze samic do genotypowania i późniejsze wykorzystanie informacji, żeby przyszłe pokolenie samic dało większy dochód z produkcji mleka.
Na ogromne wsparcie hodowcy mogą także liczyć w zakresie doradztwa żywieniowego. Doradcy PFHBiPM podpowiadają, jak we właściwy sposób w pełni pokryć zapotrzebowanie krów na składniki pokarmowe, prawidłowo żywić i utrzymywać zwierzęta w poszczególnych etapach życia i produkcji czy konserwować pasze objętościowe. Do tego wszystkiego dochodzi doradztwo ogólne w zakresie dobrostanu krów czy profilaktyki mastitis.
W działalności PFHBiPM kluczową rolę odgrywają również cztery laboratoria oceny mleka, dwa laboratoria oceny pasz oraz laboratorium genetyki bydła. Wszystkie analizy są prowadzone na wysokiej klasy aparaturze najnowszej generacji, w oparciu o optymalne metodyki i standardy. Tylko dzięki temu możliwe jest uzyskanie powtarzalności i precyzji prowadzonych badań, co daje gwarancję rzetelnych wyników.
Stawiamy na jakość!
Znakiem rozpoznawczym PFHBiPM i cechą, która wyróżnia Federację na tle wielu gremiów i organizacji zrzeszających hodowców bydła na całym świecie, jest też ogromny nacisk kładziony na jakość usług. Jako jedyna organizacja zajmująca się oceną krów w Polsce może się poszczycić Certyfikatem Międzynarodowego Komitetu ds. Kontroli Użytkowości Zwierząt Gospodarskich (ICAR), który potwierdza, że za każdym razem i bez wyjątku informacje, które otrzymują hodowcy, muszą być aktualne, dokładne i kompletne! Walcząc o konkurencyjność i rentowność swoich gospodarstw w realiach zmieniającego się rynku i rosnących kosztów produkcji, hodowcy oczekują jednak coraz więcej. To sprawiło, że ostatnie dwie dekady działalności PFHBiPM wiązały się z ciągłym monitorowaniem rynku usług dla rolnictwa, inwestycjami w nowoczesne rozwiązania i pozyskiwaniem zaawansowanych technologii, które były dostosowywane do realiów polskich gospodarstw mlecznych.
Nowe technologie
Ogromny wpływ na hodowlę krów mlecznych w Polsce miało wprowadzenie przez PFHBiPM dwóch indeksów selekcyjnych. Pierwszy to Produkcja i Funkcjonalność (PF), który obejmuje szeroki zakres cech ważnych dla hodowli, z odpowiednimi wagami zależnymi od ich znaczenia. Z kolei zaawansowanym narzędziem selekcyjnym, które wyraża łączną wartość hodowlaną zwierzęcia w przeliczeniu na złotówki, jest Indeks Ekonomiczny (IE). Pozwala na bezpośrednie porównanie potencjalnych zysków z produkcji mleka odnoszących się do jednej laktacji.
W tym miejscu warto także wspomnieć o opracowanym i wdrożonym przez PFHBiPM programie doboru par rodzicielskich DoKo. Wykorzystuje on obszerną bazę rodowodów oraz dane z ocen użytkowości krów i jałówek, włączając w to informacje o ich wartościach hodowlanych dla cech produkcji i innych kluczowych aspektów.
Kolejnym praktycznym narzędziem, z którego mogą korzystać hodowcy współpracujący z PFHBiPM, jest program do zarządzania stadem bydła mlecznego Stado OnLine. Umożliwia on prowadzenie zapisów dotyczących zdarzeń w oborze, a także ułatwia organizację i planowanie pracy. Natomiast szybki dostęp do danych, w tym raportów z oceny mleka, wyników genotypowania czy z analizy pasz, zapewnia bezpłatna aplikacja PFHB24.
Poczytaj i dowiedz się więcej
Wymienienie wszystkich działań i możliwości wsparcia, które oferuje hodowcom PFHBiPM, wykracza daleko poza ramy niniejszego tekstu. Dlatego w tym roku na łamach „Hodowli i Chowu Bydła” będziemy prezentować szereg materiałów, w których przedstawimy różne możliwości poprawy efektywności produkcji mleka oraz postępu hodowlanego dzięki narzędziom i współpracy z PFHBiPM. Zaplanowaliśmy trzy różne cykle. Skupimy się m.in. na optymalnym zarządzaniu stadem, przedstawiając najważniejsze aspekty i korzyści oceny krów z PFHBiPM. Napiszemy też o pracy hodowlanej i trendach w tym zakresie, tj. m.in. o ocenie genomowej czy mleku A2A2. Postaramy się także rozwinąć informacje o wspomnianych nowych technologiach i narzędziach, z których może korzystać hodowca dzięki wsparciu PFHBiPM.
