Bud box – co się kryje za tym hasłem?

Przemieszczanie się zwierząt w oborze jest niezwykle ważne. Kluczowe jest zapewnienie im w tym procesie maksimum spokoju i bezpieczeństwa. Rozwiązaniem wielu problemów z tym związanych wydaje się nowy typ zagrody zaprojektowany przez Buda Williamsa, Amerykanina zajmującego się obsługą zwierząt gospodarskich.

tekst: dr Katarzyna Rzewuska

Pierwszy raz hasło „bud box” usłyszałam podczas warsztatów zorganizowanych przez hiszpańskiego producenta poskromów ANKA. Ze względu na to, że całe wydarzenie było prowadzone w języku angielskim, pomyślałam, że może coś źle zrozumiałam. Ale kiedy się rozejrzałam, wyglądało na to, że to określenie innym uczestnikom także jest obce. Z drugiej strony ciągle je słyszałam podczas toczących się dookoła rozmów. Sprawa wyjaśniła się, kiedy do głosu doszli prelegenci z USA (Courtney Halbach) i Kanady (Jamie Sullivan). Otóż nazwa „bud box” pochodzi od Buda Williamsa – amerykańskiego pioniera bezstresowej obsługi zwierząt gospodarskich. A kryje się za nią… prostokątna zagroda. Wydawać by się mogło, że zwykła sprawa, więc nadal nie rozumiałam, czemu tak wiele uwagi poświęca się temu zagadnieniu. Nie rozumiałam, dopóki Jamie Sullivan nie zaprezentował sposobu działania bud boxu. Jest to rozwiązanie pokazujące, jak można wykorzystać wiedzę o zachowaniu krów do projektowania przepędów i lepszego organizowania pracy z tymi zwierzętami.

Bud box
to połączenie zestawu bramek ustawionych w kształt prostokąta z wykorzystaniem naturalnych zachowań krów. Przesłaniem do zaprojektowania bud boxu była chęć zadbania o dobrostan zwierząt oraz ułatwienie pracy ludziom podczas wykonywania rutynowych czynności w stadzie krów.
Zestaw naturalnych zachowań krów, na których bazuje bud box:
krowy podążają za sobą nawzajem;
krowy próbują wyjść z zagrody tą samą drogą, którą do niej weszły;
krowy reagują, jeśli widzą zaganiającego.

Bud box jest zagrodą umiejscowioną pomiędzy poczekalnią a przepędem prowadzącym na przykład do poskromu. Rozwiązanie to jest relatywnie łatwe do zastosowania, bo opiera się na systemie barierek połączonych ze sobą pod kątem 90 stopni. Wykorzystuje ono naturalną tendencję krów do zawracania na drogę, z której przyszły. Krowy wchodzą do środka i znajdują się niejako w ślepym zaułku, więc, zgodnie ze swoją naturą, zawracają. W tym czasie zostaje już zamknięta bramka, przez którą weszły i jedynym wyjściem jest przepęd prowadzący do poskromu. Kluczową cechą konstrukcyjną bud boxu jest to, że wyjście z niego (i zarazem wejście do przepędu) znajduje się tuż przy zamknięciu bramki wejściowej, przez którą wpędzane są zwierzęta, na ściance przylegającej do niej pod kątem 90 stopni (patrz rysunek).

Bud box został zaprojektowany z podaniem proponowanych wymiarów, jednak są one zależne od tego, ile krów może ostatecznie wejść do przepędu. Przepęd powinien być wystarczająco długi, by pomieścić wszystkie przeganiane zwierzęta. Ważne, by wyjście z bud boxu było szerokie na jedno zwierzę. Dodatkowo na końcu powinien być prześwit, gdyż światło zachęca krowę do kierowania się w tę stronę.

Zwierzęta nigdy nie powinny być zamykane w bud-boksie, gdyż to przeczy głównemu celowi, w jakim jest on stosowany. Tym celem jest zapewnienie właściwego przepływu zwierząt podczas ich zaganiania. W przypadku grupy krów dodatkowym ułatwieniem jest to, że podążają one jedna za drugą. W efekcie, dzięki unikaniu biegania, zwierzęta przemieszczają się spokojnie i bezpiecznie, a jednocześnie sumaryczny czas naganiania jest o wiele krótszy niż w przypadku zwyczajowego podejścia.

Podsumowując, bud box jest rodzajem zagrody stanowiącej element przepędu pozwalającego na płynne zaganianie krów z większej grupy do wąskiego przejścia, prowadzącego na przykład do poskromu. Wspomniany na początku Jamie Sullivan stosuje ten sposób podczas wykonywania korekcji racic. Celem tej praktyki jest ograniczenie stresu zwierząt przy jednoczesnej optymalizacji pracy ludzi podczas wykonywania rutynowych czynności w stadzie.

Jestem ciekawa, czy ktoś z czytelników już korzysta z takiego rozwiązania. Mam nadzieję, że niedługo uda mi się zaprezentować na łamach „Hodowli i Chowu Bydła” realny przykład zapędzania zwierząt do poskromu za pomocą bud boxu. 

Animacja prezentująca działanie bud boxu: hi-hog.com/assets/Uploads/Bud-Box-Flow-Gif.gif

zdjęcie: Sunnie-Lee Davison on Unsplash