Ruszył projekt stworzenia indeksu ekonomicznego

Centrum Genetyczne rozpoczęło realizację projektu dotyczącego stworzenia indeksu ekonomicznego na prośbę hodowców, którzy chcą, podobnie jak ich konkurenci z wielu krajów, dysponować nowoczesnym narzędziem wspomagającym podejmowanie decyzji hodowlanych.

Tekst: prof. Tomasz Strabel, CG PFHBiPM, UP w Poznaniu

Indeks pomoże hodowcom bydła mlecznego osiągnąć cel, jakim jest osiąganie zysków wynikających z relacji między przychodami z produkcji mleka i kosztami wynikającymi m.in. z poziomu cech funkcjonalnych, takich jak zdrowie i płodność krów. Zyski z selekcji są maksymalizowane, jeśli odbywa się ona na podstawie indeksów, których wagi uwzględniają znaczenie ekonomiczne cech, pod warunkiem, że są one opracowane dla warunków środowiskowych i ekonomicznych, w jakich prowadzi się hodowlę. Indeks ekonomiczny ułatwi polskim hodowcom optymalne korzystanie z możliwości, jakie daje genetyka. Łatwiej podjąć decyzję dotyczącą zakupu nasienia czy stosowania transferu zarodków, gdy się wie, na jakie efekty ekonomiczne ona się przełoży.

Na drodze do powstania indeksu jest do wykonania szereg zadań. Przede wszystkim należy zgromadzić informacje na temat uwarunkowań, w jakich prowadzone są stada mleczne, w tym szereg informacji dotyczących ich ekonomiki. Konieczne jest też poznanie preferencji samych hodowców, którzy najlepiej wiedzą, jakie są silne i słabe strony ich stad oraz jakie cele w perspektywie kilku czy kilkunastu lat chcieliby osiągnąć. W dalszej kolejności konieczne jest przełożenie znaczenia ekonomicznego cech na biologię, uwzględniając wzajemne powiązanie między poszczególnymi cechami czy grupami cech. Do tego przydatne są opracowane przez naukowców modele biologiczne. Indeks będzie budowany w oparciu o wszystkie aktualnie oceniane cechy, a także te, które Centrum Genetyczne opracuje w najbliższym czasie. W jego realizacji będą uczestniczyć eksperci doświadczeni we wdrażaniu wielu indeksów ekonomicznych na całym świecie z AbacusBio. O stronę ekonomiczną zadbają naukowcy z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Udział niezależnych fachowców gwarantuje uzyskanie zamierzonego celu w krótkim czasie. Zakończenie projektu zaplanowano na koniec przyszłego roku. Jestem przekonany, że wdrożenie indeksu ekonomicznego przyniesie szereg wymiernych korzyści polskiej hodowli bydła mlecznego, przez co uczyni ją bardziej konkurencyjną. Do spodziewanych efektów, które wynikną z wdrożenia i konsekwentnego stosowania indeksu ekonomicznego, należy zaliczyć:

• poprawę bilansu ekonomicznego gospodarstw produkujących mleko;
• przez zaangażowanie hodowców w tworzenie indeksu, lepsze utożsamianie się z nim;
• maksymalizację zysków hodowców przez optymalną selekcję w warunkach, w jakich prowadzi się hodowlę;
• łatwiejsze zrozumienie znaczenia pracy hodowlanej, zwłaszcza selekcji;
• lepsze wykorzystanie wyników oceny wartości hodowlanej poprzez możliwość przełożenia ich na złotówki;
• łatwiejsze korzystanie z możliwości, jakie dają najnowsze osiągnięcia genetyki, zwłaszcza selekcja genomowa, poprzez łatwiejszą ocenę efektywności jej stosowania.

Indeks będzie budowany w oparciu o wszystkie aktualne oceniane cechy, a także te, które Centrum Genetyczne opracuje w najbliższym czasie.