Rok 2020: Pogłowie krów w ocenie wartości użytkowej bydła
W 2020 roku postępował proces koncentracji chowu krów mlecznych i produkcji mleka, stąd zmiany w strukturze stad ocenianych w Polsce. Z rynku ubywają małe gospodarstwa rodzinne, a średnie i duże specjalizują produkcję, zwiększając obsadę zwierząt i wysokość dostaw surowca.
Autor: Mateusz Uciński
Według wstępnych danych GUS, w 2020 roku utrzymała się tendencja redukcji krajowego pogłowia krów. Dane za grudzień 2020 roku wskazują nieznaczny, 0,6% spadek w stosunku do grudnia 2019 roku. Większą dynamikę zmian pogłowia obserwowano na przestrzeni całego 2020 roku, tylko w porównaniu do czerwca stan krów obniżył się o 3,1%. Liczebność krów użytkowanych mlecznie zmalała o ponad 38 tys. zwierząt (2%). Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki żywnościowej – PIB podaje, że w 2020 roku, w warunkach pandemii wywołanej przez COVID-19 i recesji w gospodarce narodowej, koniunktura na rynku mleka jest relatywnie dobra, a przemysł mleczarski generuje duży popyt na surowiec. Jednocześnie postępują procesy koncentracji bazy surowcowej polegające na zmniejszaniu liczby dostawców przy jednoczesnym wzroście średniej wielkości dostawy z gospodarstwa. Specjaliści z Instytutu przewidują, że o przyszłym stanie pogłowia krów zdecyduje dobra koniunktura rynkowa, która będzie uzależniona przede wszystkim od skutków społeczno-gospodarczych pandemii.
Jak to wygląda w gospodarstwach prowadzących ocenę wartości użytkowej bydła? Według stanu na 31 grudnia 2020 objętych tą usługa było 785 008 krów, co stanowi spadek o 2% w stosunku do roku 2019. Procentowy udział populacji ocenianej w ogólnym pogłowiu krów mlecznych, na dzień 31 grudnia ubiegłego roku wynosił 36,93% i plasował nasz kraj, w skali Europy, obok takich państw jak Belgia, czy Portugalia.
Przeciętny stan krów ocenianych w Polsce w 2020 roku wyniósł 797 423 szt., zgromadzonych w 19 641 stadach. W 2020 roku, po raz pierwszy od wielu lat, odnotowano spadek populacji aktywnej krów mlecznych. W stosunku do 2019 roku, redukcja pogłowia krów ocenianych w skali kraju sięgnęła poziomu ponad 23 tys. (2,8%). W układzie terytorialnym największy udział w regresie pogłowia populacji aktywnej miały województwa dominujące w towarowej produkcji rolnej: podlaskie (44%), warmińsko-mazurskie (21%) i mazowieckie (17%). Pamiętać jednak należy, iż w 2020 roku postępował proces koncentracji chowu krów mlecznych i produkcji mleka, stąd zmiany w strukturze stad ocenianych w Polsce. Z rynku ubywają małe gospodarstwa rodzinne, a średnie i duże specjalizują produkcję, zwiększając obsadę zwierząt i wysokość dostaw surowca.
Kiedy przyjrzymy się ocenianym stadom, to widzimy, że przeciętnie oceniane stado składa się z 40,6 krów. Struktura stad i pogłowia ocenianego wg stanu na koniec grudnia 2020 r. dobitnie pokazuje, iż najwięcej obór, bo 9 800 (54%) i krów – 311 539 szt. (39,7%) notowanych jest w gospodarstwach, które utrzymują od 20 do 49 szt. bydła mlecznego.
Pełne zestawienie dotyczące ubiegłego roku dostępne jest w publikacji “Dane za rok 2020. Ocena i Hodowla Bydła Mlecznego” przygotowanej przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka
