4 dowody na to, że systemy monitorowania stada ograniczają brakowanie zdrowotne
Bieżąca kontrola parametrów oraz zmian zachowań poszczególnych zwierząt pozwala na świadome zarządzanie stadem na podstawie precyzyjnych danych. Z badań wynika, że wdrożenie systemu monitorowania pomaga zredukować wymuszone brakowanie o ponad 50%.
tekst: Bartosz Bąk, MSD Animal Health
Brakowanie to planowe usunięcie ze stada zwierząt niepożądanych z punktu widzenia założonych celów hodowlanych. Tradycyjnie brakowanie dzieli się na zdrowotne i produkcyjne.
Brakowanie zdrowotne oznacza usunięcie ze stada zwierząt chorych, bezpłodnych lub kalekich.
Przykładem brakowania produkcyjnego będzie natomiast wyeliminowanie ze stada podstawowego osobników mało wydajnych lub starych. W przeciwieństwie do brakowania zdrowotnego, taki remont stada jest decyzją dobrowolną i wynika ze świadomie obranej strategii hodowlanej.
Według danych USDA Dairy współczynnik upadków w 2014 roku wyniósł średnio 4,8%. Zakładając przybliżony koszt remontu stada na poziomie 2 tys. dolarów, średnia roczna strata na każde 100 krów wyniesie w takiej sytuacji aż 10 tys. dolarów. W jaki sposób wdrożenie systemu monitorowania zwierząt gospodarskich może poprawić ten wynik?
- Systemy monitorowania stada ograniczają konieczność stosowania brakowania zdrowotnego, zapewniając lepszą i skuteczniejszą opiekę zdrowotną.
Dysponując bieżącym wglądem w parametry życiowe krów, hodowca jest w stanie zidentyfikować chore zwierzę znacznie szybciej, niż miałoby to miejsce w trakcie rutynowych oględzin i badania fizykalnego. Szybkie wykrycie choroby gwarantuje zaś lepsze efekty leczenia i wyraźnie ogranicza ryzyko powikłań. - Bieżąca kontrola codziennej rutyny zwierząt może także wyraźnie obniżyć liczbę nagłych upadków. Ponieważ wiele chorób, które charakteryzuje gwałtowny przebieg, rozpoczyna się w sposób niespecyficzny, analiza zachowań zwierząt w czasie rzeczywistym pozwala rozpocząć leczenie bez niepotrzebnej zwłoki – zwłoki, która może kosztować życie. Krytycznym parametrem, którego analiza jest możliwa dzięki systemom monitorowania stada, jest czas przeżuwania. Jego drastyczny spadek jest sygnałem do rozpoczęcia natychmiastowej interwencji.
- Systemy monitorowania stada pomagają dokonać oceny skuteczności terapii i ułatwiają podjęcie decyzji o ewentualnej zmianie leczenia, ograniczając tym samym konieczność brakowania chorych zwierząt. Nie byłoby to jednak możliwe bez wglądu w bieżące dane dotyczące przeżuwania i aktywności krowy. Na przykład przy braku odpowiedzi na terapię płynami hodowcy zwykle decydują się na ubój zwierzęcia, ponieważ sądzą, że dalsza inwestycja w antybiotykoterapię jest nieopłacalna. Tymczasem poprawa parametrów przeżuwania może być wystarczającym powodem do kontynuowania bardziej agresywnego leczenia, którego pozytywny wynik pozwoli uniknąć uboju i nakładów finansowych wynikających z zakupu nowej krowy.
- W przypadku krów, u których zaobserwowano problemy w okresie przejściowym i spadek produkcji mleka poniżej średniej dla stada, systemy monitorowania umożliwiają interwencję już we wczesnej fazie laktacji i nadanie krowie statusu DNB („nie rozmnażać”). Oznacza to, że zwierzę nie będzie inseminowane i zostanie poddane brakowaniu produkcyjnemu, gdy tylko wielkość produkcji mleka danej krowy spadnie do poziomu nieopłacalnego. Przemyślana decyzja o uboju, wynikająca ze strategii hodowlanej, jest o wiele korzystniejsza niż nieświadome rozmnażanie nieproduktywnego zwierzęcia.
Możliwość bieżącego monitorowania stanu zdrowia stada oraz parametrów i aktywności poszczególnych krów ma zatem bezpośredni wpływ na dynamikę i ekonomię gospodarstwa oraz elastyczność podejmowania decyzji. Wiedza ta jest bezcennym narzędziem – z jego pomocą hodowca może świadomie kształtować strategię zarządzania, realnie wpływając na wyniki produkcji.