4 dowody na to, że systemy monitorowania stada ograniczają brakowanie zdrowotne

Bieżąca kontrola parametrów oraz zmian zachowań poszczególnych zwierząt pozwala na świadome zarządzanie stadem na podstawie precyzyjnych danych. Z badań wynika, że wdrożenie systemu monitorowania pomaga zredukować wymuszone brakowanie o ponad 50%.

tekst: Bartosz Bąk, MSD Animal Health

Brakowanie to planowe usunięcie ze stada zwierząt niepożądanych z punktu widzenia założonych celów hodowlanych. Tradycyjnie brakowanie dzieli się na zdrowotne i produkcyjne.

Brakowanie zdrowotne oznacza usunięcie ze stada zwierząt chorych, bezpłodnych lub kalekich.

Przykładem brakowania produkcyjnego będzie natomiast wyeliminowanie ze stada podstawowego osobników mało wydajnych lub starych. W przeciwieństwie do brakowania zdrowotnego, taki remont stada jest decyzją dobrowolną i wynika ze świadomie obranej strategii hodowlanej.

Według danych USDA Dairy współczynnik upadków w 2014 roku wyniósł średnio 4,8%. Zakładając przybliżony koszt remontu stada na poziomie 2 tys. dolarów, średnia roczna strata na każde 100 krów wyniesie w takiej sytuacji aż 10 tys. dolarów. W jaki sposób wdrożenie systemu monitorowania zwierząt gospodarskich może poprawić ten wynik?

  1. Systemy monitorowania stada ograniczają konieczność stosowania brakowania zdrowotnego, zapewniając lepszą i skuteczniejszą opiekę zdrowotną.
    Dysponując bieżącym wglądem w parametry życiowe krów, hodowca jest w stanie zidentyfikować chore zwierzę znacznie szybciej, niż miałoby to miejsce w trakcie rutynowych oględzin i badania fizykalnego. Szybkie wykrycie choroby gwarantuje zaś lepsze efekty leczenia i wyraźnie ogranicza ryzyko powikłań.
  2. Bieżąca kontrola codziennej rutyny zwierząt może także wyraźnie obniżyć liczbę nagłych upadków. Ponieważ wiele chorób, które charakteryzuje gwałtowny przebieg, rozpoczyna się w sposób niespecyficzny, analiza zachowań zwierząt w czasie rzeczywistym pozwala rozpocząć leczenie bez niepotrzebnej zwłoki – zwłoki, która może kosztować życie. Krytycznym parametrem, którego analiza jest możliwa dzięki systemom monitorowania stada, jest czas przeżuwania. Jego drastyczny spadek jest sygnałem do rozpoczęcia natychmiastowej interwencji.
  3. Systemy monitorowania stada pomagają dokonać oceny skuteczności terapii i ułatwiają podjęcie decyzji o ewentualnej zmianie leczenia, ograniczając tym samym konieczność brakowania chorych zwierząt. Nie byłoby to jednak możliwe bez wglądu w bieżące dane dotyczące przeżuwania i aktywności krowy. Na przykład przy braku odpowiedzi na terapię płynami hodowcy zwykle decydują się na ubój zwierzęcia, ponieważ sądzą, że dalsza inwestycja w antybiotykoterapię jest nieopłacalna. Tymczasem poprawa parametrów przeżuwania może być wystarczającym powodem do kontynuowania bardziej agresywnego leczenia, którego pozytywny wynik pozwoli uniknąć uboju i nakładów finansowych wynikających z zakupu nowej krowy.
  4. W przypadku krów, u których zaobserwowano problemy w okresie przejściowym i spadek produkcji mleka poniżej średniej dla stada, systemy monitorowania umożliwiają interwencję już we wczesnej fazie laktacji i nadanie krowie statusu DNB („nie rozmnażać”). Oznacza to, że zwierzę nie będzie inseminowane i zostanie poddane brakowaniu produkcyjnemu, gdy tylko wielkość produkcji mleka danej krowy spadnie do poziomu nieopłacalnego. Przemyślana decyzja o uboju, wynikająca ze strategii hodowlanej, jest o wiele korzystniejsza niż nieświadome rozmnażanie nieproduktywnego zwierzęcia.

Możliwość bieżącego monitorowania stanu zdrowia stada oraz parametrów i aktywności poszczególnych krów ma zatem bezpośredni wpływ na dynamikę i ekonomię gospodarstwa oraz elastyczność podejmowania decyzji. Wiedza ta jest bezcennym narzędziem – z jego pomocą hodowca może świadomie kształtować strategię zarządzania, realnie wpływając na wyniki produkcji. 

Wykres przedstawia proces przeżuwania krowy z zespołem jelita krwotocznego

Nadchodzące wydarzenia