Hodowla w rejonach podgórskich – to może się opłacać
Najlepszą strategią ochrony ras rodzimych i ich zachowania jest produkcja markowych produktów mleczarskich o wysokich walorach prozdrowotnych – podkreślali eksperci podczas konferencji „Ekonomiczne uwarunkowania hodowli bydła i produkcji mleka w rejonach podgórskich”.
tekst: Monika Hys-Cymbaluk, zdjęcia: Tomasz Kurzyna, Michał Rodak
Ze względu na zagrożenie pryszczycą w bieżącym roku odwołane zostały organizowane przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka wystawy hodowlane bydła mlecznego. Dotyczyło to również XII Podhalańskiej Wystawy Zwierząt Hodowlanych, która odbyła się bez udziału zwierząt. PFHBiPM nie siedzi z założonymi rękami i we współpracy z Małopolskim Związkiem Hodowców Bydła i Producentów Mleka w Zabierzowie, Krajowym Związkiem Hodowców Czerwonego Bydła Polskiego w Jodłowniku, Galicyjskim Związkiem Hodowców Bydła oraz gminą Nowy Targ podjęła się zorganizowania dla hodowców konferencji pt. „Ekonomiczne uwarunkowania hodowli bydła i produkcji mleka w rejonach podgórskich”. Spotkanie odbyło się 13 lipca w Ludźmierzu (woj. małopolskie) w salach Instytutu Dziedzictwa Niematerialnego Ludów Karpackich, a więc w rejonie o wielowiekowej tradycji religijnej i kulturowej.
Reprezentacja PFHBiPM
Wydarzenie zgromadziło wielu gości ze środowiska hodowlanego, hodowców, specjalistów oraz przedstawicieli związków hodowców: Małopolskiego Związku Hodowców Bydła i Producentów Mleka – prezesa Zbigniewa Młyńskiego wraz z Zarządem, Krajowego Związku Hodowców Czerwonego Bydła Polskiego – prezesa Piotra Smagę wraz z Zarządem, Zarząd Galicyjskiego Związku Hodowców Bydła oraz Urzędu Gminy w Nowym Targu – wójta Wiesława Parzygnata wraz ze współpracownikami. Nie zabrakło też Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka – prezydenta Leszka Hądzlika z przedstawicielami Zarządu, oraz dyrektora Stanisława Kautza wraz z pracownikami PFHBiPM, przedstawicieli agencji, instytutów i instytucji współpracujących i wspierających hodowców bydła, oraz przedstawicieli szkół i uczelni rolniczych.
Region z potencjałem
Celem konferencji było przedstawienie zagadnień związanych z hodowlą bydła i produkcją mleka w rejonach o wymagających warunkach zarówno klimatycznych, jak i środowiskowych. To właśnie w rejonach podgórskich hodowcy bydła mierzą się z bardzo wieloma wyzwaniami związanymi z produkcją paszy i hodowlą zwierząt. Dzień rozpoczął się uroczystą mszą świętą w sanktuarium Matki Bożej Królowej Podhala w Ludźmierzu.
Pierwszy wykład pt. „Hodowla bydła w rejonach podgórskich – historia i teraźniejszość” wygłosił dr inż. Władysław Brejta, prezes Polskiego Związku Hodowców Bydła Simentalskiego. Prelegent przedstawił ewolucję hodowli w trudnych warunkach terenów podgórskich oraz wskazał na wyzwania i perspektywy dalszego rozwoju. Omówił zmiany w pogłowiu bydła na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat w powiatach górskich i podgórskich. Doktor Brejta wskazał również przyczyny regresji produkcji zwierzęcej w Polsce południowej, podkreślając uwarunkowania przyrodnicze, gospodarcze i społeczne.
Kolejnym punktem programu była prezentacja prof. dr hab. Joanny Barłowskiej z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, zatytułowana „Wykorzystanie rodzimych ras bydła do wytwarzania lokalnych produktów mlecznych o podwyższonych walorach odżywczych i prozdrowotnych”. Wykład ten cieszył się dużym zainteresowaniem, pokazując potencjał tradycyjnych ras w produkcji zdrowej żywności o wysokiej wartości biologicznej. Profesor Barłowska podkreśliła, że jedną z najlepszych strategii w ochronie ras rodzimych i zachowaniu ich potencjału dla przyszłych pokoleń jest produkcja markowych produktów mleczarskich (głównie serów) o wysokich walorach prozdrowotnych, które byłyby jednocześnie powszechnie rozpoznawane i uzyskiwałyby wyższą cenę na rynku.
Postaw na hodowlę i dobre żywienie
Uczestnicy konferencji mogli też wysłuchać prezentacji doradcy hodowlanego PFHBiPM – Emiliana Pogorzelaka, zatytułowanej „Nowoczesne narzędzia wykorzystywane w chowie i hodowli bydła”. Ekspert omówił usługi i instrumenty, które PFHBiPM oferuje celem poprawy ekonomiki produkcji zwierzęcej. Doradca podkreślał, jak bardzo ważna dla hodowcy jest ocena wartości użytkowej zwierząt, księgi hodowlane, praca hodowlana oraz dobrostan w stadzie.
Z kolei Marcin Morawiec, doradca żywieniowy PFHBiPM, podzielił się swoją wiedzą w wykładzie: „Jak poprawić efektywność żywienia u krów”. Ekspert wskazywał na praktyczne rozwiązania zwiększające wydajność i zdrowotność stad. Akcentował, jak ważna dla hodowcy jest nauka liczenia kosztów produkcji mleka, dokonywanie rejestru i analizy błędów oraz rezerw, dostosowywanie intensywności żywienia krów do ich zapotrzebowania, a także produkowanie jak najlepszych pasz objętościowych (odpowiedni termin zbioru oraz przechowywanie).
Na zakończenie konferencji Wioletta Dąbrowska, kierowniczka Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Nowym Targu, zaprezentowała „Programy wsparcia rolnictwa i hodowli bydła”, omawiając dostępne formy pomocy i dofinansowań dla rolników, w tym m.in. dopłaty bezpośrednie i ekoschematy, refundację składek ubezpieczeniowych oraz premie dla młodych rolników.
Ważne odznaczenia
Oprócz obrad plenarnych ważnym punktem spotkania było też wręczenie prestiżowych odznaczeń „Zasłużony dla Rolnictwa”. Otrzymali je doświadczeni hodowcy: Czesław Roch, Józef Fic, Piotr Smaga, Stanisław Koza i Alicja Bokowy. Złota Honorowa Odznaka PFHBiPM trafiła z kolei do Krzysztofa Szaleńca. Uroczyste przyznanie odznaczeń podkreśliło, jak ważne są zasługi tych osób dla rozwoju polskiego rolnictwa.
Podczas konferencji PFHBiPM zorganizowała także stoisko doradcze, gdzie hodowcy mogli bezpośrednio skorzystać z wiedzy ekspertów z zakresu doradztwa żywieniowego, somatycznego i hodowlanego. Patronat medialny nad konferencją objęli miesięcznik „Hodowla i Chów Bydła”, TVP3 Kraków, „Tygodnik Podhalański”, Podhale Region i TV Podhale.