KLUPS CHELIOS OKĘDA
Nowa odsłona krowy doskonałej
Być może niejeden hodowca zastanawiał się, ile razy w ciągu swojego życia krowa może być oceniona pokrojowo. Wszystkie kwestie z tym związane są zapisane w Regulaminie Oceny Typu i Budowy Bydła Ras Mlecznych lub – w odniesieniu do rasy holsztyńskiej – wynikają z rekomendacji wydawanych przez Światową Federację Hodowców Bydła Holsztyńsko-Fryzyjskiego WHFF. Polska w 1996 roku przeszła na system opisu pokroju, którego podstawą są cechy liniowe. Tematyka pokroju zajmuje też sporo miejsca w wytycznych Międzynarodowego Komitetu ds. Oceny Użytkowości ICAR. Klasyfikacja liniowa opiera się na ocenie punktowej indywidualnych cech pokroju, która opisuje wielkość cechy, a nie jej atrakcyjność. Oceny pokroju są wykorzystywane w różny sposób, w zależności od tego, w jakim momencie życia krowy zostały wykonane. Najbardziej pożądane jest wykonywanie szczegółowej oceny typu i budowy pierwiastek, zwłaszcza gdy chodzi o córki młodych buhajów, tzw. genomowych.
Choć niektórzy uważają, że genomowe wyniki oceny pokroju są wystarczające do prowadzenia hodowli, jest to pogląd nieprawidłowy. Oceny fenotypowe córek buhajów genomowych służą bowiem do okresowego odświeżania równań predykcji, co jest niezbędne do utrzymania dokładności oszacowań. Niektóre kraje wprowadziły model, w którym ocenie pokroju podczas wizyty klasyfikatora podlegają wszystkie pierwiastki w stadzie wycielone w tym samym okresie. W Polsce dzięki umowie „Rutyna+” także dążymy do takiego modelu. OTiB pierwiastek służy nie tylko do wyceny ich ojców pod względem eksterieru, ale także jest podstawą do własnej oceny wartości hodowlanych cech pokroju, a ta jest znacznie dokładniejsza na fenotypie niż rodowodowa. Natomiast od drugiej laktacji krowy są traktowane jako tzw. starsze i ich ocena pokroju jest możliwa na życzenie hodowcy w każdej laktacji. Obowiązują jednak dwie zasady: 1. pokrój krowy może być oceniony tylko raz w ciągu trwania laktacji, 2. reklasyfikacji dokonuje się do czasu, gdy pokrój się poprawia. Wszystkie oceny są zapisywane w systemie informatycznym i w księdze hodowlanej, natomiast na oficjalnych dokumentach hodowlanych prezentowana jest ocena najwyższa.
Wśród hodowców, którzy od wielu lat doceniają znaczenie doskonalenia pokroju, znajduje się pan Artur Klupś z Pępowa. W stadzie liczącym dziś 66 krów aż 1/3 z nich to krowy w laktacjach od trzeciej do szóstej. Tylko w ubiegłym roku pięć krów w tym stadzie otrzymało ocenę doskonałą, a początek tego roku zaowocował zwiększeniem liczby excellentów o kolejne trzy krowy. Warto dodać, że najstarsze krowy w stadzie pp. Klupsiów są już dwukrotnie ocenione na ocenę EX. Jedną z nich jest Klups Chelios Okęda PL005308202897, którą już prezentowaliśmy na łamach HiChB w 2019 roku, gdy po swoim trzecim wycieleniu uzyskała ocenę doskonałą EX = 91 pkt. Dziś Chelios Okęda dorzuciła w swoim produkcyjnym życiu jeszcze dwa wycielenia i realizuje obecnie piątą laktację, z produkcją życiową mleka zbliżając się do 61 tys. kg.
Chelios Okęda jest matką czterech jałówek i jednego byczka. Jej dwie najstarsze córki po buhaju Doorsopen w trzeciej laktacji i w drugiej po rozpłodniku Supershot – zostały także ocenione na ocenę doskonałą. Tak więc rodzina Okędy rośnie w siłę. W maju ubiegłego roku hodowca poprosił o reklasyfikację Chelios Okędy PL005308202897. Pół roku po piątym wycieleniu krowa prezentuje – jak to określamy w branży – niezwykły power, ma mocną linię grzbietu i prawidłowo ustawiony zad, głęboki tułów i otwarte ożebrowanie. Wielkim atutem u tak dojrzałej krowy jest wysoko zawieszone z tyłu wymię z silnym więzadłem środkowym, które utrzymuje je w korzystnym położeniu. Chelios Okęda PL005308202897 po raz drugi otrzymała ocenę EX = 92 pkt, wyższą o 1 punkt od poprzedniej, a złożyły się na nią: rama ciała – 92 pkt, siła mleczności – 92 pkt, nogi i racice – 91 pkt, wymię – 92 pkt.
