Pochodzenie ma znaczenie

Z punktu widzenia hodowli zwierząt skrupulatna rejestracja danych o ich pochodzeniu ma znaczenie kluczowe – decyduje o wpisie zwierząt do ksiąg i rzutuje na ocenę ich wartości hodowlanej. Warto w tym kontekście omówić kilka istotnych aspektów rejestracji pochodzenia. Pochodzenie cielęcia jest uznawane wtedy, gdy w systemie Symlek jest zarejestrowana prawidłowa informacja o zabiegu inseminacyjnym. Obowiązek wprowadzenia tej informacji do systemu spoczywa na inseminatorze, ale w interesie hodowcy jest sprawdzanie, czy inseminator z tego obowiązku się wywiązuje. W programie Stado OnLine dostępne są narzędzia umożliwiające taką kontrolę.

tekst: Joanna Kwaśniewska, PFHBiPM

Jak rejestrować pochodzenie w SOL-u
Do dyspozycji hodowców oddaliśmy program Stado OnLine (SOL), którego zadaniem jest ułatwianie pracy w gospodarstwie i umożliwianie łatwego dostępu do danych o zwierzętach. Jedną z tych informacji są pokrycia, a co za tym idzie – pochodzenie. Każdy użytkownik programu otrzymuje dane o pokryciach wykonanych przez inseminatora tak szybko, jak ten zarejestruje je w systemie Symlek. Nowe pokrycia są przekazywane z systemu do programu raz dziennie, zatem z takim opóźnieniem może pojawić się ta informacja w SOL-u w stosunku do rejestracji dokonanej przez inseminatora. Należy jednak pamiętać, że choć osoba wykonująca usługę powinna (zgodnie z prawem) zarejestrować zabieg w systemie informatycznym „niezwłocznie”, to w praktyce może to zrobić nawet do 300 dni od daty krycia. To bardzo długo, dlatego warto, aby hodowca przede wszystkim się upewnił, że inseminator rejestruje zabiegi tak szybko jak to możliwe oraz aby prowadził swoje zapisy w programie SOL i co jakiś czas sprawdzał, czy inseminator przekazał informacje o pokryciach do systemu Symlek. Każdą wykonaną w jego stadzie inseminację hodowca może odnotować w SOL-u – podać datę, buhaja, osobę wykonującą zabieg. Jest to „notatka” do wiadomości hodowcy – nie jest ona przekazywana dalej i otrzymuje status „własne” (oznaczona skrótem WLA w zakładce zwierzęcia, rys. 1). Gdy pokrycie zostanie zarejestrowane w Symleku, a informacja o tym dotrze do SOL-a, status pokrycia widoczny w SOL-u zmienia się na „potwierdzone” (oznaczone skrótem PTW). Obieg informacji pomiędzy SOL-em a Symlekiem jest przedstawiony na rysunku 2.

Jak sprawdzić, czy pokrycie jest w systemie
Jeszcze jedna ważna kwestia przemawia za zapisywaniem inseminacji wykonanych przez inseminatora – dzięki temu program wyłapuje sztuki, których pokrycie powinno być zarejestrowane w Symleku, a nadal go tam nie ma. SOL po prostu robi porównanie zabiegów, które hodowca wpisał w nim razem z zabiegami, które dotarły do systemu Symlek. Jeżeli inseminacja widnieje tylko w SOL-u, będzie to widoczne na odpowiedniej liście. Wykaz ten znajduje się w zakładce „Rozród” > „Pokrycia niepotwierdzone”. Hodowca może wtedy skontaktować się ze swoim inseminatorem i skłonić go do wyjaśnienia stwierdzonych zaległości.

Krowy podejrzanie długo bez pokrycia
Co zrobić, jeżeli nie zapisujemy pokryć w programie SOL, a jedynie przyjmujemy „na wiarę”, że inseminator je w końcu zarejestruje w systemie Symlek? Może się w takim przypadku zdarzyć, że krowa się wycieli i dopiero wtedy się okaże, że w systemie nie ma żadnego pokrycia, które pasuje do tej daty wycielenia. W rezultacie urodzone cielę nie będzie miało pochodzenia po ojcu. Aby temu zapobiec, warto co jakiś czas przejrzeć listę krów, które są już dłuższy czas po wycieleniu, a nadal nie zarejestrowano w programie żadnego pokrycia. Bo jeśli nie mają go w SOL-u, to nie mają go także w Symleku! Dla ułatwienia stworzyliśmy schemat wykazu, który wybiera krowy będące 180 dni po wycieleniu, a nadal niemające zarejestrowanego żadnego pokrycia. Wystarczy, że klikniemy niebieski prostokąt „Moje wykazy”, znajdujący się na pulpicie, na wyświetlonej liście wybierzemy „Krowy niepokryte, pow. 180 DPW”. Może się oczywiście zdarzyć, że niektóre sztuki znajdujące się na tej liście faktycznie nie były kryte (bo świadomie zrezygnowaliśmy z prób ich zacielania). W większości przypadków sytuacja będzie inna. Krowa została pokryta, tyle że ta informacja nie trafiła ani do systemu Symlek, ani do programu SOL!

Hodowca inseminator
Sprawa jest zdecydowanie prostsza dla hodowców, którzy samodzielnie wykonują inseminacje we własnym stadzie – najlepszym wyjściem dla takiego hodowcy inseminatora jest uruchomienie modułu „Inseminator”. Sposób włączania modułu opisany jest szczegółowo na stronie www.stadoonline.pl. Hodowca wpisuje wówczas zabiegi w programie, gdzie od razu są widoczne, a program przekazuje odpowiednią informację do systemu. Regularność, z jaką są prowadzone zapisy, zależy w takim przypadku wyłącznie od hodowcy inseminatora. SOL czuwa nad poprawnością całego procesu i zawiadamia hodowcę o ewentualnych błędach. Daje to pewność, że wszystkie pokrycia zostaną zarejestrowane, a urodzone w ich wyniku cielęta będą miały uznane pochodzenie po ojcu.

Rodowód w SOL-u
Warto co jakiś czas wykorzystać narzędzia dostępne w programie SOL po to, aby upewnić się, czy nasze cielęta mają lub będą miały uznane pochodzenie. Jeżeli nie zamawiamy Karty Jałówki-Krowy, to często w ogóle nie mamy wglądu do pełnego rodowodu zwierzęcia. Wprowadzenie programu SOL zmieniło tę sytuację – teraz można sprawdzić, czy nasze zwierzęta mają pełne pochodzenie. W tym celu wystarczy wejść do karty zwierzęcia i wybrać zakładkę „Rodowód”. Wyświetli się tzw. drzewko, a kliknięcie na dowolnego przodka wyświetli jego rodowód – w ten sposób można wędrować po poprzednich pokoleniach (rys. 3).

Nie tylko „rodowód”
Wprowadzanie informacji o inseminacjach na bieżąco ma (poza kontrolą pochodzenia) wiele dodatkowych zalet. Pozwala łatwo wynajdywać krowy, których krycie się opóźnia, znajdować samice, które powinny być zbadane na cielność, w odpowiednim czasie zasuszać krowy oraz przygotowywać je do porodu. Dlatego warto poświęcić tej kwestii trochę uwagi. Warto zwłaszcza zobowiązać inseminatora, żeby rejestrował na bieżąco zabiegi inseminacyjne w Symleku. Co jest skądinąd jego obowiązkiem, wynikającym z prawa hodowlanego…

Jeżeli macie Państwo jakiekolwiek wątpliwości dotyczące programu Stado OnLine, zapraszamy do kontaktu telefonicznego – 22 290 00 92, lub poprzez czat na stronie www.stadoonline.pl. Z przyjemnością odpowiemy na Państwa pytania! 