Rekordowy eksport żywności z Polski w 2021 r.
W 2021 r. sprzedaż towarów rolno-spożywczych za granicę osiągnęła nienotowany dotąd poziom 37,4 mld EUR (170,8 mld zł), o 9% wyższy niż rok wcześniej.
Źródło: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
Krajowi przedsiębiorcy działający w branży rolno-spożywczej, nawet w warunkach ograniczeń związanych z pandemią koronawirusa, bardzo dobrze radzą sobie na rynku międzynarodowym, co potwierdza wzrost przychodów uzyskanych ze sprzedaży zagranicznej w 2021 r., a także wyższe tempo wzrostu w odniesieniu do roku 2020. Możliwość zwiększania eksportu artykułów rolno-spożywczych pozwala na zagospodarowanie nadwyżek żywności produkowanej w Polsce, stanowi ważne źródło przychodów dla polskiego przemysłu rolno- -spożywczego i pośrednio wpływa na gospodarkę całego kraju.
Wzrost eksportu był wynikiem rosnącej aktywności gospodarczej polskich przedsiębiorców, dobrego przygotowania krajowych firm do funkcjonowania w warunkach pandemii, wysokiej jakości oferowanych produktów oraz utrzymującego się popytu na polskie produkty na rynku międzynarodowym, dzięki dostosowywaniu oferty asortymentowej przez naszych rodzimych przedsiębiorców do zróżnicowanych preferencji konsumentów zagranicznych. Konkurencyjność cenową polskich produktów rolno-spożywczych wspierał korzystny dla eksporterów kurs złotego względem euro. Dobre wyniki eksportu w roku 2021 były również efektem ożywienia gospodarki europejskiej i światowej po kryzysie spowodowanym lockdownem w 2020 r. Wpływ na wyniki sprzedaży zagranicznej uzyskiwane przez krajowych eksporterów w 2021 r. miały także wysokie ceny żywności na rynku światowym, mające odzwierciedlenie w rosnącej wartości miesięcznego indeksu cen żywności FAO. W 2021 r. średnia wartość indeksu wzrosła ze 113,5 pkt w styczniu 2021 r. do 134,1 pkt w grudniu 2021 r., tj. o 20,6 pp.1 Znaczną dynamiką wzrostową charakteryzowały się w szczególności ceny olejów roślinnych (wzrost o 39,6 pp.), a także produktów mlecznych (17,7 pp.), produktów mięsnych (16,4 pp.) i zbóż (15,5 pp.).
Jednocześnie import towarów rolno-spożywczych wyniósł 24,7 mld EUR (112,6 mld zł) i był o 8,6% wyższy niż przed rokiem. Dodatnie saldo wymiany handlowej zwiększyło się w porównaniu z 2020 r. o 9,7%, osiągając 12,7 mld EUR (58,2 mld zł).
W 2021 r. polskie produkty rolno-spożywcze trafiły do odbiorców w 198 krajach na wszystkich kontynentach. Znaczna dywersyfikacja kierunków eksportu pozwalała na niwelowanie spadku wartości eksportu do Wielkiej Brytanii, po opuszczeniu przez ten kraj unii celnej UE.
Podobnie jak w latach poprzednich produkty rolno-spożywcze były eksportowane z Polski przede wszystkim na rynek Unii Europejskiej. Dostawy do krajów UE-27 wygenerowały 27,1 mld EUR (wzrost o 11%), co stanowiło 73% przychodów uzyskanych z eksportu towarów rolno-spożywczych ogółem.
Polski eksport rolno-spożywczy na rynek UE charakteryzuje się znaczną koncentracją geograficzną. Głównym partnerem handlowym Polski pozostały Niemcy. Eksport do tego kraju w 2021 r. wyniósł 9,4 mld EUR i był o 9% większy niż przed rokiem. Ważnymi odbiorcami polskich artykułów rolno-spożywczych były także: Niderlandy (2,2 mld EUR, wzrost o 16%), Francja (2,1 mld EUR, wzrost o 16%), Włochy (1,9 mld EUR, wzrost o 10%) i Czechy (1,6 mld EUR, wzrost o 5%). Łącznie eksport na rynki wymienionych pięciu krajów wygenerował blisko 17,3 mld EUR, co stanowiło około 64% wartości eksportu do UE-27.
Do krajów pozaunijnych w 2021 r. wyeksportowano z Polski produkty rolno-spożywcze o wartości 10,3 mld EUR, o 3% większej niż przed rokiem.
Eksport do krajów pozaunijnych (nienależących do WNP) wzrósł o 2%, do 8,4 mld EUR. Znaczącymi odbiorcami krajowych artykułów rolno-spożywczych, podobnie jak w latach poprzednich, były przede wszystkim: Wielka Brytania (przychody na poziomie 3,0 mld EUR, spadek o 4%), Stany Zjednoczone (612 mln EUR, wzrost o 14%), Arabia Saudyjska (510 mln EUR, spadek o 26%) oraz Algieria (418 mln EUR, wzrost o 66%), a w dalszej kolejności: Izrael (293 mln EUR, wzrost o 19%), Norwegia (270 mln EUR, wzrost o 15%), a także Chiny (190 mln EUR, spadek o 7%) i Szwajcaria (188 mln EUR, wzrost o 10%).
W 2021 r. eksport do krajów Wspólnoty Niepodległych Państw ukształtował się na poziomie 1,9 mld EUR, o 10% wyższym niż rok wcześniej. Spośród krajów WNP największą wartość osiągnął wywóz na Ukrainę – 811 mln EUR (wzrost o 7%), następnie do Federacji Rosyjskiej – 676 mln EUR (wzrost o 19%) oraz na Białoruś – 249 mln EUR (spadek o 1%).
W strukturze towarowej polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych dominowały mięso i przetwory mięsne. W 2021 r. przychody uzyskane ze sprzedaży zagranicznej w ramach tej grupy towarowej były o 9% wyższe niż rok wcześniej i wyniosły 7,0 mld EUR, stanowiąc 19% wartości całego polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych. Największy udział w wartości eksportu miały: mięso drobiowe (39% – 2,7 mld EUR), przetwory mięsne (24% – 1,7 mld EUR), mięso wołowe (23% – 1,6 mld EUR) i mięso wieprzowe (11% – 0,8 mld EUR). Eksport zwierząt żywych oraz pozostałych gatunków mięs był stosunkowo niewielki i stanowił odpowiednio 2% i 1% udziału w przychodach z eksportu produktów mięsnych z Polski.
Drugą pod względem wartości pozycję z 13% udziałem w eksporcie produktów rolno- -spożywczych z Polski zajmowało ziarno zbóż i przetwory, których sprzedaż, w porównaniu z 2020 r., zwiększyła się o 10%, do 4,7 mld EUR.
Wzrost wartości eksportu odnotowano także w przypadku cukru i wyrobów cukierniczych (o 9%, do 2,8 mld EUR), produktów mlecznych (o 13%, do 2,6 mld EUR), a także ryb i przetworów (o 4%, do 2,4 mld EUR). Większa była również wartość wywozu m.in.: warzyw i przetworów – o 7% (1,9 mld EUR), owoców łącznie z przetworami – o 15% (1,7 mld EUR), nasion roślin oleistych i tłuszczów roślinnych – o 27% (0,9 mld EUR), kawy, herbaty i kakao – o 2% (0,9 mld EUR), soków owocowych i warzywnych – o 22% (0,7 mld EUR) oraz alkoholu – o 9% (0,7 mld EUR). Zmniejszeniu (o 4%, do 4,1 mld EUR) uległy natomiast wpływy ze sprzedaży zagranicznej tytoniu i wyrobów tytoniowych.
