Warto stosować standardy podczas identyfikowania schorzeń racic
W ostatnich latach wzrosła świadomość znaczenia prawidłowego funkcjonowania układu ruchu u bydła. Schorzenia racic są jednym z głównych powodów przedwczesnego ubywania krów ze stada oraz przyczyną strat wynikających z obniżenia wydajności i pogorszenia płodności. Z tego względu w wielu krajach zainicjowano opracowywanie programów genetycznego doskonalenia zdrowotności racic.
tekst: Katarzyna Rzewuska
W tym celu w krajach skandynawskich, Holandii czy Austrii rozpoczęto rutynowe zbieranie danych o występowaniu poszczególnych schorzeń racic. Kolejne kraje, w tym Polska, są na etapie wdrażania rozwiązań pozwalających na gromadzenie informacji pochodzących z korekcji racic oraz wizyt interwencyjnych. Aby dane gromadzone przez różne zespoły były porównywalne, konieczne jest stosowanie ujednoliconej nomenklatury chorób. Dzięki temu np. „wrzód podeszwy” będzie oznaczał dokładnie to samo schorzenie w Hiszpanii, Kanadzie czy Polsce, niezależnie od tego, kto wykonywał korekcję i zgłosił jego wystąpienie.
Ujednolicenie nazewnictwa stało się motywacją do opracowania współczesnego standardu klasyfikacji i rozpoznawania schorzeń racic. W inicjatywie wzięła udział międzynarodowa grupa ekspertów z różnych dziedzin: lekarze weterynarii, korektorzy i genetycy. Stworzyli oni ilustrowany wykaz schorzeń, zawierający zdjęcia ułatwiające rozpoznawanie konkretnych jednostek chorobowych. Zatwierdzony w 2015 roku przez ICAR (International Committee for Animal Recording) wykaz został przetłumaczony na 18 języków (w tym polski) i udostępniony pod nazwą „ICAR Atlas Zdrowia Racic” na stronie tej organizacji, a także na stronach: www.pfhb.pl i www.cgen.pl.
Nazwy schorzeń uzupełniono opisem i zestawem synonimów, dzięki czemu Atlas stanowi kompletne wsparcie podczas identyfikacji zaobserwowanego schorzenia. Ma to zapewnić prawidłową klasyfikację jednostek chorobowych oraz gromadzenie porównywalnych danych o wysokiej jakości.
Stosowanie diagnoz zawartych w Atlasie zapewni spójność na poziomie międzynarodowym. Natomiast w połączeniu z cyfrowym systemem gromadzenia danych pozwoli zarówno na ocenę wartości hodowlanej, jak i przeprowadzenie analiz wspierających podejmowanie decyzji związanych z zarządzaniem stadem. Podczas rejestrowania schorzeń niezwykle istotna jest dokładność i konsekwencja. Dzięki temu dane z różnych okresów mogą być wykorzystywane w analizach mających na celu określenie, jakie korekty należy wprowadzić w ramach ciągłego doskonalenia procesu zarządzania stadem. Prawidłowe rozpoznanie występujących w stadzie schorzeń umożliwia dobór odpowiedniej metody leczenia. Stanowi także podstawę do opracowania procedur postępowania profilaktycznego, gdyż jest pierwszym krokiem w procesie wykrywania przyczyn wystąpienia problemów. Jednocześnie daje to hodowcom możliwość uczestniczenia w realizowaniu programu hodowlanego, którego elementem jest identyfikowanie zwierząt genetycznie odpornych na występowanie schorzeń racic.
Standaryzacja na poziomie międzynarodowym pozwala na uzyskanie porównywalnych danych, zbieranych przez wielu ludzi w różnych krajach. Z tego względu przyjęcie przez wszystkie zespoły wykonujące korekcję definicji zaproponowanych przez ICAR zapewni możliwość wykorzystania pozyskiwanych danych w ocenie wartości hodowlanej. Posługiwanie się tym samym wykazem diagnoz stanowi kluczowy krok prowadzący do zredukowania liczby zachorowań, a co za tym idzie zwiększenia rentowności produkcji mleka.
