Walka z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe i mastitis u bydła
Nowy projekt badawczy Queen’s University w Belfaście ma na celu zwalczanie zapalenia wymienia oraz ograniczenie stosowania antybiotyków o szerokim spektrum działania u bydła mlecznego i tym samym zahamowany będzie rozwój oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe – informuje portal www.thedairysite.com.
Tekst i zdjęcie: Ryszard Lesiakowski, źródło: www.thedairysite.com
Nowe podejście obejmuj wykorzystanie spektrometrii mas, jako metody analitycznej z wykorzystaniem zaawansowanego sprzętu laboratoryjnego w celu opracowania szybkiej diagnozy zapalenia gruczołu mlekowego na podstawie próbki mleka. Docelowo metoda ma być tak rozwinięta, aby było możliwe szybkie rozpoznawanie patogenów wywołujących mastitis.
Obecnie hodowcy przeprowadzają wizualną kontrolę zdrowotności wymion podczas doju na podstawie zmian makroskopowych mleka. Tworzenie się kłaczków, skrzepów w mleku wskazuje na kliniczne zapalenie gruczołu mlekowego. Ponadto podczas obserwacji rui można zauważyć obrzęk wymienia. Na podkliniczne formy mastitis wskazuje podwyższona zwartość komórek somatycznych w mleku. Taką analizę można prowadzić w stadach, prowadzących regularną ocenę użytkowości mlecznej, co wiąże się z pobieraniem próbek mleka od poszczególnych krów. Natomiast identyfikację patogenów odpowiedzialnych za zapalenie poszczególnych ćwiartek wymienia umożliwiają badania mikrobiologiczne próbek mleka ćwiartkowego. W laboratorium określa się także wrażliwość zidentyfikowanych patogenów na antybiotyki, co umożliwia podjęcie skutecznej terapii. Niestety procedura ta trwa kilka dni, a w przypadku ostrych form zapalenia wymienia, konieczne jest natychmiastowe podanie leku, aby ulżyć cierpieniu zwierzęcia. W takich sytuacjach podejmuje się leczenie antybiotykami o szerokim spektrum działania, zwykle natychmiast, zanim lekarz weterynarii otrzyma wyniki próbek mleka z laboratorium. Jeżeli terapia nie przynosi oczekiwanych efektów, to po otrzymaniu antybiogramu z laboratorium lekarz weterynarii dokonuje korekty leczenia.
Niestety leczenie chorób wymienia lekami o szeroki spektrum działania sprzyja wzrostowi antybiotykoodporności, co stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Zastosowanie nowoczesnych technik analitycznych ma umożliwić szybkie diagnozowanie patogenów i podejmowanie celowanych terapii antybiotykowych. W ten sposób możliwe będzie ograniczenie stosowania leków o szerokim spektrum działania.
W ramach projektu doktoranckiego na Queen’s University w Belfaście próbki mleka będą pobierane od krów z podejrzeniem lub potwierdzonym zapaleniem wymienia oraz próbki kontrolne od krów ze zdrowymi wymionami. Ten sam projekt zajmie się również kulawizną bydła mlecznego. Obecna diagnoza kulawizny obejmuje obserwację wzrokową, co niestety oznacza, że krowy często pozostają nierozpoznane, dopóki choroba się nie rozwinie. Celem projektu jest identyfikacja naturalnych biomarkerów, które umożliwią wcześnie wskazać na skłonność do kulawizny.