Białka i tłuszcze chronione w żywieniu przeżuwaczy
Coraz wyższa produkcja mleczna stawia przed nami nowe wyzwania. Rozwiązania, które jeszcze nie tak dawno w pełni nas satysfakcjonowały, dzisiaj wymagają od nas bardziej krytycznego spojrzenia. Chcemy pokryć stale rosnące potrzeby produkcyjne zwierząt, z drugiej strony nie możemy zapominać o podstawowych zasadach obowiązujących w żywieniu przeżuwaczy. Dzisiaj nikt nie musi przekonywać nas o słuszności stosowania różnego rodzaju dodatków korzystnie wpływających na zdrowie i produkcją zwierząt. Wytwórnia Pasz Lira kierująca się od zawsze dewizą „wysoka jakość za rozsądną cenę” przygotowała specjalnie dla najbardziej wymagających hodowców program żywienia bydła zawierający białka i tłuszcze chronione. Elementem, który wyróżnia Wytwórnię Pasz Lira, jest wykorzystanie najnowszej technologii – ekstruzji. Pozwala to na produkcję specjalistycznych, innowacyjnych produktów chronionych przed degradacją w żwaczu, takich jak: o-MEGA L, Golden Protein czy Golden Protein Plus 46.
Tłuszcz chroniony inny niż wszystkie
Produkty powstałe w wyniku ekstruzji nasion roślin oleistych stanowią obecnie jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się grup produktów zawierających tłuszcz chroniony. W zależności od zastosowanego surowca zawierają bogaty profil kwasów tłuszczowych, w tym bardzo cenne niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, których ssaki nie są w stanie same wyprodukować. Są one produktami, w 100% naturalnymi, a ochronę tłuszczu uzyskano dzięki wykorzystaniu zjawisk fizycznych występujących w procesie produkcji. Dzięki obróbce cieplnej uzyskano denaturację matrycy białkowej otaczającej krople tłuszczu, zmniejszając tym samym dostępność kwasów tłuszczowych dla mikroorganizmów żwacza. Dowiedziono również, że ekstruzja dzięki wysokiemu ciśnieniu rozrywa micele tłuszczowe, zwiększając tym samym uwalnianie tłuszczu i absorbcję postruminalną w porównaniu do nasion surowych. Dzięki zastosowanemu procesowi ekstruzji uzyskano zdecydowaną poprawę parametrów żywieniowych uszlachetnionego produktu, podniesiono jego smakowitość oraz wyeliminowano związki antyżywieniowe obecne w produkcie wyjściowym. Biorąc pod uwagę koszt 1 MJ energii, 0-MEGA L jest najtańszym źródłem energii chronionej dla przeżuwaczy. A ponadto o-MEGA L, w przeciwieństwie do tłuszczy chronionych, które wnoszą tylko energię, dodatkowo jeszcze dostarcza białko, skrobię, strawne włókno, sylibininę oraz cenne kwasy omega-3, co czyni ten produkt jeszcze bardziej atrakcyjnym. Niepodważalną zaletą produktu jest bogaty i różnorodny skład kwasów tłuszczowych, w tym ponad 50-procentowa zawartość kwasów omega 3. Do tej pory wykonano wiele doświadczeń pokazujących ich korzystny wpływ na rozród zwierząt. Gwarantuje on lepszą implantację zarodków, co bezpośrednio wpływa na poprawę wskaźników rozrodczych. W obserwowanych stadach zauważono od kilku do kilkudziesięciu procentową poprawę analizowanych wskaźników rozrodczych.
Najlepsze białko dla przeżuwaczy – Golden Protein, Golden Protein Plus 46
Wielu hodowców zauważa, że mimo stosowania dobrych komponentów białkowych (śruty białkowe poekstrakcyjne) o stosunkowo wolnym stopniu degradacji w żwaczu, ma problemy z wysokim mocznikiem. Szczególnie zauważalne jest to przy ich wysokich udziałach w dziennej dawce pokarmowej. Dając np. 1 kg poekstrakcyjnej śruty sojowej, zapewniamy 460 g białka ogólnego. Wiedząc jednak, że średnio ulega rozkładowi w żwaczu w 60%, to aż 275 g zostaje bezpowrotnie rozłożone do amoniaku, a tylko ok. 185 g trafi dalej do jelit. Jest to niewątpliwie drogi, „model” żywienia żwacza. Podobną sytuację zauważamy w przypadku poekstrakcyjnej śruty rzepakowej czy słonecznikowej. Według różnych norm udział białka ulegającemu rozkładowi w żwaczu wynosi odpowiednio 60 i 65%.
Zdecydowanie lepszym i tańszym rozwiązaniem jest poddanie poekstrakcyjnej śruty rzepakowej procesowi ekstruzji, o ściśle określonych parametrach technologicznych. Uszlachetniona w ten sposób śruta rzepakowa – Golden Protein jest idealnym białkiem chronionym wykorzystywanym na szeroką skalę w żywieniu przeżuwaczy. Analizując skład aminokwasowy Golden Protein, zauważymy znacznie większy udział aminokwasów siarkowych, zwłaszcza metioniny chronionej, w porównaniu do poekstrakcyjnej śruty sojowej. Jest to szczególnie istotne dla krów, gdzie jak wiadomo, metionina jest pierwszym aminokwasem limitującym produkcję mleka. Golden Protein jest produktem szczególnie cennym dla wysokowydajnych sztuk, wnosząc ponad 63% białka w formie chronionej i wyrażonej za pomocą wskaźnika UDP. Wspomniany efekt „by-pass” umożliwia wprowadzenie Golden Protein do dawki kosztem poekstrakcyjnej śruty sojowej, bez negatywnego wpływu na wydajność mleczną. Liczne przykłady na fermach pokazują, że zastąpienie drogiej poekstrakcyjnej śruty sojowej preparatem Golden Protein nie wpływa w żaden sposób na spadek wydajności mlecznej. Co więcej, bardzo często obserwujemy wzrost wydajności spowodowany zapewne poprzez dostarczenie większej puli metioniny w formie „by-pass”. Zauważalny jest również spadek mocznika w mleku. Jest to niewątpliwie zaleta produktu, bo jak wiadomo wysoki mocznik, to problemy zdrowotne oraz pogorszone wskaźniki rozrodu w stadzie.Rewelacyjna strawność, wysoka smakowitość oraz wysokiej jakości białko chronione o współczynniku UDP powyżej 63 umożliwia zastępowanie drogich poekstrakcyjnych śrut wspomnianym produktem.
W sytuacjach niedoborów łatwo rozkładalnego białka – żwaczowego oraz zbyt małej podaży białka „by-pass” idealnym rozwiązaniem Golden Protein Plus 46. Składa się on z poekstrakcyjnej śruty rzepakowej oraz mocznika poddanego obróbce hydro-baro-termicznej. Produkt ten zawiera 460 g białka ogólnego, 204 g białka jelitowego oraz 257g białka żwaczowego. Dzięki zastosowaniu innowacyjnej technologii mocznik zawarty w produkcie Golden Protein Plus 46 jest uwalniany w dłuższym okresie, będąc tym samym dłużej dostępny dla mikroorganizmów żwacza, co w sposób znaczący przekłada się na produkcję mleka przez krowy.
Nowatorska metoda uszlachetniania surowców roślinnych, jaką jest ekstruzja, pozwala efektywnie wykorzystać surowce roślinne, czyniąc je niezastąpione w dawkach do wysokowydajnych przeżuwaczy. Efekt „by-pass” uzyskany jest w wyniku zespolonego działania procesów fizycznych bez ingerencji działania czynników chemicznych. Wytworzone w tej technologii produkty są bezpieczne dla zwierząt, nie ograniczają pobrania dawki oraz, co jest szczególnie istotne, pozwalają na wyższą produkcję mleka, poprawiając również status zdrowotny zwierząt.
Autor: dr inż. Arkadiusz Michalak
