Krwiak podeszwy
Kod: SH
Nazwa angielska: Sole hemorrhage
Podtypy: rozlana postać krwiaka podeszwy (SHD), ang. sole hemorrhage diffused form, ograniczona postać krwiaka podeszwy (SHC), ang. sole hemorrhage circumscribed form
Inne nazwy: podbita podeszwa, sztingel, wylewy w podeszwie, stłuczenie podeszwy
Tekst: Krzysztof Bączkiewicz; zdjęcie: PFHBiPM
Objawy
Czerwone, żółte lub niebieskie zabarwienie podeszwy, którego nie należy mylić z naturalną czarną pigmentacją racic u niektórych krów. Róg zazwyczaj staje się miękki oraz występuje bolesność przy uciskaniu. Następstwem mogą być poważniejsze schorzenia, takie jak: wrzód podeszwy (SU), podwójna podeszwa (DS) czy choroba linii białej (WL). Krwiaki podeszwy uznaje się za jeden z objawów subklinicznego ochwatu.
Przyczyny
Etiologia powstania schorzenia jest złożona. Tradycyjnie za główną przyczynę uznawano osłabienie rogu spowodowane chodzeniem po nierównych nawierzchniach, zbyt wysoką obsadą zwierząt, przerostem rogu lub nadmiernym jego ścięciem podczas korekcji racic. Obecnie występowanie tego schorzenia wiąże się jednak w dużej mierze z czynnikami metabolicznymi. Ujemny bilans energetyczny powoduje zmniejszenie grubości poduszki tłuszczowej racicy, co znacząco osłabia amortyzację. Dodatkowo występowanie kwasicy żwacza prowadzi do zaburzeń w odżywianiu struktur racicy. Powyższe czynniki prowadzą do uszkodzenia naczyń krwionośnych i powstania wylewów wewnątrz puszki rogowej. Ze względu na tempo przyrostu rogu racicowego zmiany widoczne są na powierzchni po ok. dwóch miesiącach od ich powstania. Mając na uwadze nagromadzenie czynników szkodliwych w okresie okołoporodowym, objawów najczęściej można się spodziewać w szczycie laktacji lub tuż po nim.
Profilaktyka
• Odpowiednio zbilansowana dawka pokarmowa.
• Zapewnienie wysokiego komfortu zwierzętom, zwłaszcza w początkowej fazie laktacji.
• Odpowiednio zaprojektowane i utrzymane przepędy.
• Niedopuszczanie do zbyt dużej obsady zwierząt.
• Profesjonalna korekcja racic z odpowiednią częstotliwością, niedopuszczanie do przesadnego cięcia.
Leczenie
W większości przypadków skuteczne jest zapewnienie zwierzęciu miękkiego podłoża, takiego jak słoma czy maty gumowe. W ciężkich przypadkach należy ograniczyć do minimum konieczność chodzenia. W przypadku wystąpienia schorzenia tylko na jednym palcu dobre efekty daje zastosowanie bloku. Zakładanie opatrunków nie jest zalecane, gdyż chłoną wilgoć, która spowalnia twardnienie rogu. Wyjątek stanowią opatrunki nasączone dziegciem, który wykazuje działanie stymulujące wzrost rogu.
„ICAR Atlas Zdrowia Racic” jest narzędziem stworzonym w celu standaryzacji nazewnictwa i rozpoznawania poszczególnych objawów chorobowych racic na całym świecie. Stanowi również podstawę rejestracji prowadzonej przez korektorów biorących udział w projekcie „CGen korekcja”. Więcej informacji na temat projektu oraz atlasu dostępnych jest na stronie www.cgen.pl/korekcja.
