Mleko A2A2 – z czym to się je?
W literaturze pojawiają się wzmianki na temat nowego rodzaju mleka. Opisywane jest jako mleko A2A2. Co to znaczy i jak powstaje takie mleko? Skąd się wziął ten rodzaj i jakie są jego walory istotne dla konsumentów?
tekst: dr Elżbieta Barczak
Mleko A2 nie jest jeszcze szeroko znane i powszechnie dostępne w Polsce, natomiast można je bez problemów kupić w krajach Europy Zachodniej, Azji czy Stanach Zjednoczonych. Produkt ten zdobywa coraz większy rynek i powiększającą się grupę konsumentów. Z czego wynika to zainteresowanie?
Współcześnie przykładamy dużą wagę do tego, co jemy. Ważną kwestią jest zbilansowana dieta, dostarczająca wszystkich niezbędnych związków. Odpowiedni jadłospis wpływa na nasz stan zdrowia, samopoczucie i jakość życia. Mleko krowie uznawane jest za ważne źródło białka, witamin, wapnia oraz soli mineralnych. Odgrywa fundamentalną rolę w diecie ludzi, a przede wszystkim dzieci.
Mleko jest bardzo istotnym produktem żywnościowym, który dostarcza materiału budulcowego dla mięśni, kości i układu odpornościowego, a także wiele substancji, które zmniejszają ryzyko chorób. Wniosek nasuwa się jeden: „Pij mleko, będziesz wielki”. Mleko znajduje się również w piramidzie żywieniowej i zajmuje tam kluczowe miejsce. Zalecane jest spożycie 0,5 l mleka dziennie lub produktów mlecznych, a u dzieci i osób starszych nawet do 0,75 l. Jest to podstawowe źródło składników odżywczych dla niemowląt, stanowi ważny element diety dzieci i młodzieży. Dlaczego więc jako dorośli eliminujemy lub ograniczamy ten produkt w naszej diecie?
W ostatnich dziesięcioleciach pojawiły się głosy, że mleko może być odpowiedzialne za różne nietolerancje pokarmowe. Nie możemy zapominać, że wraz z wiekiem w naszych organizmach maleje ilość enzymu o nazwie laktaza, który trawi cukier mleczny, laktozę – co wywołuje pewien dyskomfort – ale ten problem został rozwiązany dzięki produktom „Bez laktozy”. Należy pamiętać, że wraz z wiekiem rośnie zapotrzebowanie organizmu na wapń, witaminę D i B oraz aminokwasy i sole mineralne. Bardzo istotne jest również białko, które stanowi materiał budulcowy dla naszego organizmu. Najlepszym źródłem tych substancji jest mleko.
Zawartość białek w mleku krowim wynosi 2,5-4,2%, z czego ok. 80% stanowi kazeina, która może występować w czterech formach, ale najczęściej występuje w wersji alfa i beta. Frakcje te kodowane są przez pojedyncze geny, a w badaniach wykazano zmienną korelację w zależności od rasy. Naukowcy uważają, że różnica powstała w wyniku mutacji, która miała miejsce między 5 tys. a 10 tys. lat temu, kiedy bydło było przewożone na północ do Europy. Warianty mleka różnią się tylko jednym aminokwasem, czyli aminokwas prolina w pozycji 67 został zastąpiony histydyną, a mutacja następnie szeroko rozprzestrzeniała się w stadach w świecie zachodnim poprzez hodowlę. Jednak wyjściowy układ aminokwasów nadal pojawia się w naszych populacjach oraz w wielu populacjach ras pierwotnych. Wyciągane na tej podstawie wnioski sugerują, że mleko A2 jest pierwotną formą.
Wariant A2 swoją budową przypomina beta-kazeinę mleka kobiecego, dlatego mleko to może „naśladować” mleko matki, przyczyniając się do utrzymania optymalnego wzrostu i rozwoju dziecka, co zostało potwierdzone przez badania prowadzone w Wielkiej Brytanii. Strukturą jest mocno zbliżone do mleka owczego i koziego. Z punktu widzenia konsumenta osoba, która spożywa produkty mleczne zawierające beta-kazeinę, jest mniej narażona na wystąpienie tzw. nietolerancji. Mleko A2 często określane jest jako mleko bardziej naturalne dla człowieka.
Przyswajalność wapnia z mleka jest na poziomie 50%, trudno to zastąpić innymi produktami spożywczymi. Z literatury wiemy, że niedobór wapnia wiąże się ze wzrostem ryzyka osteoporozy, raka jelita grubego czy wzrostem nadciśnienia tętniczego. Niektóre badania sugerują również, że niedobór tego pierwiastka może sprzyjać rozwojowi otyłości. Mleko A2 daje szansę osobą, które słyszały o nietolerancji lub które chciałyby zwiększyć dawkę produktów mlecznych w swojej diecie.
Jest to produkt bardzo bezpieczny dla wszystkich. Wprowadzenie nowego produktu na rynek może budzić wiele obaw związanych z jego wpływem na nasze zdrowie. W medycynie występuje pojęcie żywności funkcjonalnej, czyli naturalnego pochodzenia, która dzięki określonym modyfikacjom wyjątkowo dobrze wpływa na zdrowie i funkcjonowanie organizmu. Mleko A2 nie jest surowcem modyfikowanym, którego można by się obawiać. Jest to powrót do przeszłości, do mleka pierwotnego. Poprzez naturalną selekcję bydła wracamy do pierwotnego układu aminokwasów. Badania nad tym mlekiem dopiero się rozpoczęły, a już mamy udokumentowanych wiele prozdrowotnych efektów, w najbliższych latach na pewno usłyszymy o kolejnych.
Obecnie w niektórych krajach jest już dostępne w sklepach mleko A1 i A2. Konsument może dokonać wyboru, nie rezygnując z picia mleka czy spożywania produktów mlecznych tylko dlatego, że obawia się alergii na białko. Na arenie międzynarodowej obecnych jest kilka firm produkujących mleko A2 (taka jest jego marka handlowa). Głównymi graczami w produkcji i dystrybucji tego typu produktów są Nowa Zelandia, Australia, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Chiny. Liderem w produkcji mleka A2 jest Nowa Zelandia, gdzie wdrożono programy badań przesiewowych i krzyżowania, aby propagować pożądany wariant A2 wśród ras mlecznych. Firma The a2 Milk Company rozpoczęła swoje wysiłki na początku lat 2000, a od roku 2010 mleko A2 jest przetwarzane w czterech fabrykach w ilości ponad 40 mln litrów surowca pochodzącego od 12 tys. certyfikowanych krów. Firma nadal jest największym producentem mleka A2 na świecie, jednak przechodzi małe zawirowania związane ze zmianą właścicieli. W 2003 roku rozpoczęła swoje podboje w Stanach Zjednoczonych. Od 2011 mleko pod szyldem tej firmy produkowane jest w Wielkiej Brytanii, a od 2013 roku w Chinach.
Ogólnodostępne jest zarówno mleko A2, jak i odżywka dla niemowląt A2, szczególnie w Azji, w mniejszym stopniu w Amerykach, a Europa nadal pozostaje w tyle. Mieszanka dla noworodków zawierająca wariant A2 beta-kazeiny jest dostępna w Chinach oraz Australii i reklamowana w handlu jako łagodniejsza dla układu pokarmowego niemowlęcia. W Polsce obecnie dostępne jest mleko modyfikowane A2 dla dzieci, jako doskonała alternatywa dla mleka matki, nawet przed szóstym miesiącem życia oraz w formie mleka świeżego – niestety dostępne jest tylko na portalach internetowych.
Mleko A2 jest produktem bezpiecznym i prozdrowotnym, ale aby się przekonać o jego właściwościach, należy go spróbować. Jest to szansa i alternatywa dla wszystkich osób, które dbają o zdrowie i stosując zbilansowaną dietę, chciałyby zwiększyć ilość spożywanych produktów mlecznych.