Od SOL-a do IRZplus czyli jak wykorzystać wykazy w SOL-u do wczytywania danych w IRZplus

Szybki i skuteczny sposób na zgłaszanie wielu zwierząt w aplikacji IRZplus przy użyciu programu SOL.

tekst: Kacper Sadowski

Hodowcy mają obowiązek zgłaszać wszelkie zdarzenia dotyczące zwierząt, takie jak: urodzenia, przemieszczenia i ubój, za pomocą aplikacji IRZplus. W programie SOL istnieje możliwość przesyłania zgłoszeń za pośrednictwem modułu „Zgłoszenia do ARiMR”. Kiedy do zgłoszenia mamy wiele zwierząt, opisany poniżej sposób może okazać się szybszy i skuteczniejszy.

Jak już wspominaliśmy w poprzednich artkułach dotyczących IRZ, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) udostępniła możliwość importu danych za pomocą pliku CSV/TXT. W tym krótkim artykule przedstawiamy, jak w kilku krokach przekształcić dane z SOL-a do pliku CSV, zgodnego z wymaganiami IRZplus.

Zakres danych możliwy do pobrania z programu SOL

Do zgłoszenia urodzeń można pobrać: numer rejestrowanego zwierzęcia, jego datę urodzenia, datę przybycia do stada (zazwyczaj jest to ta sama data), numer kolczykowy matki.
Do zgłoszenia wwozu (przybycia z kraju UE lub spoza UE) można pobrać: numer rejestrowanego zwierzęcia, jego datę urodzenia, datę przybycia do stada, numer matki.

Do zgłoszenia przemieszczenia (w kraju) można pobrać: numer przemieszczanego zwierzęcia, numer działalności (numer IRZ naszego stada).

Krok 1: Przygotuj dane w programie SOL – „Moje wykazy”

Zacznij od wygenerowania wykazu, który będzie zawierał dane potrzebne do zgłoszenia odpowiedniego rodzaju zdarzeń w IRZ. W tym celu skorzystaj z funkcji „Moje wykazy”, dostępnej w programie SOL. Odnajdź kafelek na pulpicie w jego centralnej części (rys. 1). Następnie kliknij w pole „Nowy wykaz” (rys. 2).

Teraz nadszedł moment wyboru danych, czyli tak zwanych elementów w wykazie (rys. 3, ciemnoniebieska strzałka), które są potrzebne do zgłoszenia. Po kliknięciu w folder nastąpi jego rozwinięcie i pokaże się możliwa do wyboru zawartość. Z odpowiednich folderów wybierz niezbędne elementy. Kliknięcie dwa razy w element spowoduje jego przeniesienie na prawą stronę. Oznacza to, że został on wybrany, a dane pokażą się na wykazie.

Ważnym krokiem jest wygenerowanie wykazu zawierającego daty z odpowiedniego zakresu – w innym przypadku system wyświetli domyślnie tylko ostatnie zdarzenia dla wszystkich zwierząt aktualnie przebywających w gospodarstwie. Aby wskazać odpowiedni zakres dat, należy skorzystać z możliwości określania zakresu zdarzeń. Stworzona do tego zakładka pokaże się pod polem „Wybrane elementy” po kliknięciu w element ze strzałką skierowaną w dół (rys. 3, pomarańczowe strzałki). Ten znaczek pokazuje, dla których zdarzeń można określić zakres dat. Zalecamy określać zakres tylko dla jednego elementu wybranego do wykazu.

W ramach zawężania kryteriów lub doprecyzowania warunków wyszukiwania można także skorzystać z opcji „Więcej warunków”. Kafelek wskazuje strzałka z prawej strony na rysunku 3.

Krok 2: Utwórz wykaz i pobierz w formacie EXCEL

Aby wykaz się utworzył, należy kliknąć kafelek „Wykonaj” (rys. 3, zielona strzałka). Następnie system rozpocznie tworzenie wykazu. Dane należy zweryfikować. Jeśli masz już wszystkie dane, jakich potrzebujesz, odszukaj ikonkę w kolorze pomarańczowym (rys. 4, czerwona strzałka) i kliknij w nią, a następnie wybierz „EXCEL”.

Krok 3: Otwórz formularz struktury CSV

ARiMR udostępnia formularz Excel dostępny pod nazwą „Zakres i przykładowa struktura pliku dla plików txt_csv_słowniki_10_03_2025” z zakładką „Zakres pliku”, w której są prezentowane szczegóły dotyczące struktury pliku. W tym formularzu znajdziesz kolumny, które muszą być zawarte w pliku importowanym do IRZplus. Każdy typ zdarzenia (np. przemieszczenie, padnięcie, urodzenie) ma przypisane indywidualne kody do niektórych pól. Klikając w hiperłącza (SIA-SLO…), można przenieść się do słownika (arkusz w tym samym pliku), gdzie zawarte są skróty określonych zwrotów. Dla takich pól należy posługiwać się skrótami dostępnymi w słownikach.

Krok 4: Dopasuj dane z SOL-a do struktury IRZplus

Otwórz plik z danymi z SOL-a w Excelu i przygotuj nowy arkusz. W nowym arkuszu utwórz wzór tabeli z pliku ARiMR dla wybranego zgłoszenia. We wzorze wprowadź odnośniki do arkusza pobranego z SOL-a, aby odpowiednie dane znalazły się w odpowiednich kolumnach. W pozostałych komórkach wprowadź wartości ze słowników.
Dane muszą być zgodne z formatem opisanym w każdej z komórek np.: dni w formacie DD-MM-RRRR, numer kolczyka zwierzęcia w formacie (15 dowolnych znaków) itd.

Krok 5: Zapisz plik jako CSV

Po uzupełnieniu danych i upewnieniu się, że struktura zgadza się ze wzorem, zapisz plik jako CSV (rozdzielany przecinkami lub średnikami).
W Excelu wystarczy wybrać:
Plik / Zapisz jako / typ pliku: CSV UTF-8 (rys. 6, czerwona strzałka).

Dla polskich wersji Excela stosuj format CS UTF-8 – lepiej poradzi sobie z ewentualnymi polskimi znakami.

Krok 6: Wczytaj plik do IRZplus

Zaloguj się do IRZplus, wybierz zgłoszenie, które chcesz wypełnić. Na dole znajdź pole „Wczytaj dane z pliku CSV/TXT”. Załaduj przygotowany plik i zatwierdź.
System zweryfikuje poprawność danych i poinformuje o ewentualnych błędach.

Po doczytaniu pliku warto upewnić się, czy dane zostały odpowiednio zaczytane, co zaoszczędzi czas na korekty po weryfikacji w systemie ARiMR. Tak częściowo uzupełnione zgłoszenie należy dokończyć, wypełniając pozostałe pola – nie wszystkie dane możemy bowiem przesłać za pomocą formularza, który udostępnia ARiMR. Następnie należy zgłosić zgłoszenie tak jak zazwyczaj przy obsłudze zdarzeń w IRZplus.

Po przygotowaniu szablonu (opisanego w kroku 4.) możemy go używać wielokrotnie, wklejając utworzony w SOL-u wykaz, gdzie dane zostaną odpowiednio przygotowane. Następnie należy zapisać plik w formacie CSV i załadować do formularza w IRZplus.

Dzięki gotowemu szablonowi ARiMR oraz możliwości eksportu danych z programu SOL – przygotowanie pliku CSV do importu w IRZplus staje się znacznie prostsze i szybsze. Jest to szczególnie przydatne w przypadku zgłaszania wielu zwierząt jednocześnie, zwłaszcza przy powtarzalnych typach zdarzeń. W gospodarstwach prowadzących intensywną produkcję może to znacząco usprawnić pracę.  