Kryzys dotyka europejskich producentów mleka

Przez ostatnie dwa lata cena mleka na europejskim rynku utrzymywała się na wysokim poziomie. Od grudnia 2022 r. producenci borykają się z dużymi obniżkami. Z najnowszych danych Komisji Europejskiej, opublikowanych 4 sierpnia 2023 r., wynika, że średnia cena mleka w czerwcu 2023 r. osiągnęła poziom 44,36 EUR/100 kg, co oznacza spadek o 2,5% w porównaniu z majem 2023 oraz o 10,2% w porównaniu z czerwcem 2022 r. Według wstępnych danych Komisji Europejskiej w lipcu bieżącego roku trend spadkowy zostanie utrzymany, a cena nadal będzie się utrzymywać poniżej 45 EUR/100 kg.

tekst: Dorota Grabarczyk

W czerwcu 2023 r. w dwudziestu dwóch państwach członkowskich odnotowano spadki cen mleka w relacji miesięcznej. Największe miały miejsce: na Malcie – o 9,7%, do 56,18 EUR/100 kg (w relacji rocznej cena była o 9,2% niższa); w Szwecji – o 6,7%, do 38,95 EUR/100 kg (w relacji rocznej spadek wyniósł 21,7%); w Czechach – o 5,7%, do 43,16 EUR/100 kg (w relacji rocznej o 2,9% niższa); na Węgrzech – o 5,6%, do 43,70 EUR/100 kg (o 8,1% więcej w porównaniu z czerwcem 2022 r.). W analizowanym miesiącu ceny mleka wzrosły: w Rumunii – o 20,0%, do 42,18 EUR/100 kg (jednak były o 5,4% niższe niż w ubiegłym roku); we Francji – o 0,6%, do 45,63 EUR (w relacji rocznej o 4,1% więcej). W dwóch krajach (Włochy i Holandia) ceny utrzymały się na takim samym poziomie, jak przed miesiącem. W przypadku Włoch cena 51,60 EUR była o 7,1% wyższa niż w czerwcu 2022 r., natomiast Holandii cena 43,25 EUR była o 23,5% niższa niż w czerwcu ubiegłego roku. Od wielu miesięcy nie są publikowane dane z Luksemburga.

W Polsce średnia cena w czerwcu 2023 r. wynosiła 43,12 EUR/100 kg i była o 5,5% niższa niż w maju 2023 r. oraz o 12,4% niższa niż w czerwcu 2022 r. Ze wstępnych danych Komisji Europejskiej wynika, że w lipcu 2023 r. ulegnie dalszej korekcie. W analizowanym miesiącu cena mleka w Polsce była o 2,8% niższa od średniej unijnej. W czerwcu 2023 r. Polska znalazła się na trzynastym miejscu od końca pod względem ceny. Niższe ceny wypłacane były producentom w Belgii (39,99 EUR), Bułgarii (40,97 EUR), Danii (41,75 EUR), Niemczech (42,06 EUR), Estonii (40,96 EUR), Irlandii (39,43 EUR), na Litwie (34,44 EUR), Łotwie (33,92 EUR), w Rumunii (42,18 EUR), Słowenii (42,53 EUR), Słowacji (42,41 EUR) oraz Szwecji (38,95 EUR).

W ostatnim czasie odbyły się dwie aukcje na platformie Global Dairy Trade (18 lipca i 1 sierpnia). Pierwsza zakończyła się spadkiem indeksu o 1,0%, przy średniej cenie na poziomie 3289 USD/t. Podczas drugiej aukcji indeks cen produktów mlecznych odnotował kolejny spadek – o 4,3%, a średnia cena wyniosła 3100 USD. Od stycznia 2023 r. ogólny indeks cenowy na GDT spadł o 13,9%.

Podczas ostatniej aukcji (1 sierpnia 2023 r.) odnotowano spadki cen większości oferowanych kategorii produktów mleczarskich. Największe miały miejsce w przypadku pełnego mleka w proszku – o 8,0%, do 2864 USD/t; sera Cheddar – o 1,4%, do 3910 USD/t; odtłuszczonego mleka w proszku – o 1,4%, do 2454 USD/t. Wzrost ceny odnotowano jedynie w przypadku maślanki w proszku. Cena tego produktu ukształtowała się na poziomie 2207 USD/t i była o 9,9% wyższa niż w poprzednim notowaniu.  

Nadchodzące wydarzenia