OSM Czarnków – Na ścieżce rozwoju technologicznego
Współczesne mleczarstwo wymaga nie tylko systematycznego doskonalenia technologii przerobu mleka, ale także inwestycji na rzecz ochrony środowiska. Międzynarodowe koncerny bezustannie licytują się w zakresie ograniczania emisyjności swojej działalności. Wiele krajowych mleczarni także podejmuje takie działania – przykładem jest OSM w Czarnkowie.
tekst i zdjęcia: RYSZARD LESIAKOWSKI
W ubiegłym roku od 400 naszych dostawców skupiliśmy ok. 71 mln litrów mleka i uzyskaliśmy przychód rzędu 160 mln zł. Zysk spółdzielni w 2021 roku wyniósł ok. 4 mln zł, co stanowi ok. 2,3% rocznego obrotu – mówi Helmut Doliwa, prezes Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Czarnkowie. – Połowa naszych obrotów przypada na współpracę z sieciami handlowymi. Produkty dostarczamy także do hurtowni i na lokalny rynek detaliczny oraz prowadzimy dwa przyzakładowe sklepy firmowe, w Czarnkowie i Chodzieży – informuje Zofia Just, wiceprezes czarnkowskiej spółdzielni mleczarskiej. W jej opinii współpraca z sieciami handlowymi jest bardzo wymagająca. Jakość dostarczanych produktów nie może budzić żadnych wątpliwości, a negocjacje w zakresie finansowych warunków dostaw są bardzo stresujące. – Przy obecnie wysokiej inflacji sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana, na wzrost kosztów narzekają rolnicy, przetwórcy mleka, handel, a konsumentów bulwersują coraz droższe produkty na półkach sklepowych. Wojna w Ukrainie spowodowała nową sytuację geopolityczną, której konsekwencje trudno przewidzieć – mówi Przemysław Jagła, przewodniczący Rady Nadzorczej w OSM w Czarnkowie. Rozmówcy nadmieniają, że pandemia koronawirusa także spowodowała dynamiczne zmiany na rynku mleka. – W początkowej fazie pandemii wystąpiły zatory w eksporcie mleka w proszku i nasze zapasy szybko rosły. Dlatego zdecydowaliśmy się na rozbudowę powierzchni magazynowej, w której możemy przechować ok. 600 t mleka w proszku. Obecnie produkt ten eksportujemy na bieżąco, a magazyn zamierzamy wykorzystywać do prowadzenia działalności gospodarczej – nadmienia pani wiceprezes.
Procentują inwestycje proekologiczne
Jak informują rozmówcy, OSM w Czarnkowie od lat inwestuje w ochronę środowiska naturalnego, spełniając wszystkie zalecenia i normy w tym zakresie. W ich opinii szczególnie przydatne okazały się inwestycje, których efektem jest pozyskiwanie i oszczędzanie energii. – Nasza przyzakładowa oczyszczalnia ścieków w Chodzieży, funkcjonująca od 1975 roku, od ok. 10 lat współpracuje biogazownią. Pozyskany gaz wykorzystujemy jako paliwo w kotłach gazowych. Dzięki biogazowni zwiększyliśmy wydajność naszej oczyszczalni ścieków w Chodzieży. Ponadto nasza proszkowania w tym zakładzie wyposażona jest w system odzyskiwania wody z mleka. W procesie zagęszczania mleka można odzyskać z niego ok. 80% wody, która dzięki filtrom i czujnikom ma jakość wody destylowanej i jest wykorzystywana do celów energetycznych, zasila kotłownię oraz obieg wody chłodniczej. W ten sposób zmniejszamy ilość zużywanej wody i ścieków spływających do oczyszczalni – relacjonują rozmówcy. Jak informują, w ostatnim czasie spółdzielnia mleczarska w Czarnkowie zainwestowała w izolację termiczną węzłów energetycznych, co ogranicza zużycie energii i jest udokumentowane Świadectwem Efektywności Energetycznej, potocznie zwanym Białym Certyfikatem. – Świadectwo Efektywności Energetycznej jest dokumentem unijnym, potwierdzającym redukcję zużycia energii w wyniku przeprowadzonych modernizacji czy inwestycji. Uzyskanie Białego Certyfikatu wymaga przeprowadzania audytu efektywności energetycznej. Certyfikatami można handlować na Towarowej Giełdzie Energii. Pozyskaniem certyfikatów i ich sprzedażą zajmują się wyspecjalizowane firmy – wyjaśnia Helmut Doliwa. Informuje, że w zakładzie w Chodzieży w lipcu br. została uruchomiona także kogeneracja, która w jednym procesie technologicznym umożliwia produkowanie z gazu energii elektrycznej i ciepła. Inwestycja ta kosztowała ok. 3,2 mln zł.
Podstawą jest jakość surowca
Bez wątpienia wypracowany w ub.r. przez spółdzielców czarnkowskiej mleczarni zysk jest efektem zdobytego zaufania konsumentów i skutecznej współpracy z handlem. Podstawą obu tych aspektów jest wysoka jakość produktów mleczarskich. OSM w Czarnkowie oferuje szeroką gamę tzw. galanterii mleczarskiej, w tym m.in. desery, napoje fermentowane, jogurty, twarogi, mleko spożywcze oraz masło. – Nasze produkty nie zawierają dodatków konserwujących, są to wyroby naturalne o właściwościach prozdrowotnych, do których produkcji wykorzystujemy surowiec bardzo wysokiej jakości, dostarczany przez naszych dostawców. Jakość surowca jest na bieżąco kontrolowana w przyzakładowym laboratorium. Dostawca może otrzymać informację o swoich dostawach mleka, tj. o zawartości tłuszczu, białka, komórek somatycznych oraz mocznika – informuje pani wiceprezes. – O wyposażenie laboratorium w sprzęt do oznaczania mocznika postulowali dostawcy, aby na bieżąco oceniać poprawność i stabilność żywienia krów. Postulat ten zatwierdziło w ub.r. Zebranie Przedstawicieli OSM Czarnków – mówi Przemysław Jagła. Jak informuje, w tym roku na zebraniu przedstawicieli zatwierdzono do realizacji trzy postulaty rolników, a mianowicie:
• podwyższenie kwoty pożyczek spłacanych mlekiem z 75 tys. zł do 150 tys. zł;
• wzrost odpłatności za prowadzenie oceny użytkowości mlecznej krów z 2 do 3 gr/litr (70% skupowanego mleka pochodzi z obór prowadzących ocenę użytkowości);
• możliwość przekazywania informacji o zakończonym miesiącu dostaw mleka drogą elektroniczną.
– Wspieramy tych, którzy korzystają z możliwości poprawy jakości i zwiększenia produkcji mleka. W naszej spółdzielni systematycznie przybywa dostawców, których roczne dostawy surowca wynoszą co najmniej 500 tys. litrów. W ub.r. takich rolników było 27, a w 2018 roku – 20. Obecnie tacy rolnicy dostarczają do spółdzielni w Czarnkowie ok. 33% surowca. Wzrost koncentracji produkcji mleka jest korzystny dla mleczarni, ponieważ niższe są koszty zwózki surowca do zakładów przetwórczych – mówi przewodniczący Rady Nadzorczej. Rozmówcy informują, że w czerwcu br. średnia cena wypłacana za surowiec wyniosła 2,15 zł netto.
Konsument jest najważniejszy
O zadowolenie konsumentów troszczy się każdy producent żywności, nie inaczej postępują spółdzielcy z Czarnkowa, którzy systematycznie poszerzają gamę swoich produktów. – Staramy się pozytywnie zaskakiwać naszych klientów nowymi produktami. W 2021 roku wprowadziliśmy na rynek deser „Tosia”, lekki serek o smaku waniliowym z dodatkiem owoców: wiśni, truskawek lub brzoskwiń. Produkt ten nie zawiera syropu glukozowo‑fruktozowego. Także w ub.r. udoskonaliliśmy nasz deser „Zuzia” o smaku śmietankowym i śmietankowo-czekoladowym, który ma tzw. czystą etykietę, czyli nie zawiera dodatków konserwujących – mówi pani wiceprezes. Jak informuje, spółdzielnia w Czarnkowie podejmuje wiele inicjatyw na rzecz promocji swoich wyrobów. Współpracuje ze szkołami i przedszkolami w zakresie organizacji degustacji oferowanych produktów. Spotkania odbywają się także w zakładach przetwórczych, podczas których dzieciom i młodzieży przybliżany jest proces przerobu mleka. – Okazją do promocji naszych produktów jest sponsorowanie imprez organizowanych przez straż pożarną, policję, gminne ośrodki kultury i samorządy. Sponsorujemy także młodzież z Miejskiego Klubu Sportowego „Noteć Czarnków” oraz organizujemy Święto Mleka w Czarnkowie – relacjonują rozmówcy. Informują, że spółdzielnia systematycznie rozwija swoje zdolności do produkcji prozdrowotnych produktów mlecznych. OSM Czarnków w najbliższym czasie rozbuduje w zakładzie w Chodzieży, za kwotę ok. 10 mln zł, linię ultrafiltracji mleka. Podejmowanie tak kosztownych inwestycji dowodzi ugruntowanej pozycji firmy na wymagającym rynku produktów mlecznych.
