Przejście z HOL-a do SOL-a
W związku z przebudową systemu informatycznego Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka program Hodowca OnLine nie będzie już dłużej dostępny, zostanie wyłączony. Od prawie czterech lat rozwijana jest aplikacja Stado OnLine – zdecydowanie bardziej rozbudowana niż HOL i oferuje znacznie więcej możliwości.
tekst: Joanna Kwaśniewska
Po pierwsze, Stado OnLine, w odróżnieniu od HOL-a, jest programem, do którego można wprowadzać własne zapisy. Poza danymi pochodzącymi z próbnych dojów użytkownik może samodzielnie rejestrować wiele zdarzeń i obserwacji, np. daty pokryć, wyniki badań na cielność, podane leki weterynaryjne czy wyniki ważenia zwierząt. Po drugie, program SOL jest stale rozwijany i wzbogacany o kolejne funkcje. Oznacza to, że stale pracujemy nad tym, aby dodawać nowości, które jeszcze bardziej wesprą zarządzanie stadem.
Karta zwierzęcia
Do SOL-a została przeniesiona karta zwierzęcia, jako podstawowa jednostka programu – każde zwierzę należące do stada posiada swoją kartę z kompletem informacji. Ta w SOL-u różni się od poprzedniej (w HOL-u) tym, że można w niej aktywnie działać – dodawać zapisy dotyczące wydarzeń z życia samicy, takie jak pokrycia, wycielenia czy wyniki badań na cielność. Poza tym przy wpisaniu pozytywnego wyniku badania na cielność program nalicza terminy w kalendarzu, można również ustawić powiadomienia SMS – czyli coś, co jest nieosiągalne w Hodowcy OnLine. W karcie (w SOL-u) znajduje się również możliwość jej wydruku – w tym celu należy w zakładce „Podstawowe informacje” wybrać niebieski przycisk i kliknąć „Drukuj kartę zwierzęcia” (rys. 1).
Próbne udoje i wyniki próbnych dojów
Do pierwszej listy najbardziej podobny jest wykaz „Ostatni próbny dój”, który w SOL‑u znajduje się na pulpicie. Zawiera on wyniki krów z ostatniego doju, natomiast „Wyniki próbnych dojów” w SOL-u wyglądają praktycznie tak samo jak w HOL-u. To zestawienie znajduje się w SOL-u w opcji menu „Analizy” ► „Próbne doje” ► „Wyniki próbnych dojów”. Pod tabelą umieszczony jest wykres, na którym można prześledzić zmiany w czasie w odniesieniu do wydajności mleka oraz jego parametrów (rys. 2).
Skład mleka
Tabela i wykres zostały przeniesione do SOL‑a w zasadzie bez większych modyfikacji. Istnieje jednak możliwość dostosowania długości poszczególnych faz laktacji – aby to zrobić, wystarczy przejść do opcji w menu – „Analizy” ► „Ustawienia analiz” ► „Podział laktacji na fazy”. Jeżeli dokonamy zmian, to będą one miały wpływ również na pozostałe analizy, w których wyniki odnoszone są do faz laktacji (np. ocena równowagi białkowo-energetycznej, część raportu żywieniowego).
Laktacje krów w stadzie
Średnie wydajności 305-dniowe z pełnych laktacji oraz studniowe dla pierwiastek można przeglądać w wykazie „Wydajności laktacyjne – rok bieżący i poprzedni”. Pod tabelą z podsumowaniem wyświetlony jest wykaz wszystkich krów wraz ze szczegółowymi parametrami dla każdej sztuki.
Cechy płodności krów i raport rozrodu
Wiadomości z pierwszego zestawienia są zawarte w analizie „Wskaźniki rozrodu” („Analizy” ► „Rozród” ► „Wskaźniki rozrodu” z menu w SOL-u). Aby znaleźć sztuki, które mają wydłużone okresy międzywycieleniowe, należy najpierw kliknąć pierwszy wiersz – „Okres międzywycieleniowy”, a następnie odpowiedni słupek na wykresie (skrajny) – krowy wyświetlą się na liście poniżej. Jeżeli natomiast chcemy wyświetlić krowy, których laktacje są mocno wydłużone, należy wybrać analizę „Aktualna wydajność, LKS i rozród”. Na wykresie widać na pierwszy rzut oka, które krowy (jeden punkt = jedna krowa) mają wydłużone laktacje. Każdy punkt można kliknąć i przejść do karty krowy, aby sprawdzić więcej informacji na jej temat.
W SOL-owej analizie „Wskaźniki rozrodu” znajduje się komplet informacji zawarty w raporcie rozrodu w HOL-u. W SOL-u prezentowane są średnie wyniki dla stada, zarówno w tabeli, jak i na wykresie – można sprawdzić, jaki rozkład ma dana cecha (ryc. 3). Klikając poszczególne słupki, będące przedziałami (np. liczby dni od wycielenia do pokrycia), wyświetlamy listę zwierząt, które znajdują się w danym przedziale. Część dotycząca porodów jest umieszczona w SOL-u w oddzielnej analizie „Przebieg porodu i żywotność cieląt”, a aktualny stan rozrodu krów i jałówek – w zestawieniu o tej samej nazwie. Ponadto wszystkie szczegółowe dane o rozrodzie znajdują się w kartach poszczególnych zwierząt, w zakładkach „Rozród” oraz „Wycielenia”. Aktualny stan rozrodu, czyli liczba krów i jałówek jeszcze niekrytych, będących po pierwszym, drugim lub trzecim zabiegu unasienniania, znajduje się w osobnym zestawieniu o tej nazwie.
Raport żywieniowy RW-11
W SOL-u znajduje się kompletny raport RW‑11, który jest interaktywnym zestawieniem, z możliwością wyboru różnych grup zwierząt (np. możemy sprawdzić wyniki tylko dla pierwiastek lub tylko dla danego numeru obory) czy ustawienia własnych parametrów długości trwania poszczególnych faz laktacji. Wystarczy wejść w opcję z menu „Żywienie” i wybrać interesującą nas analizę. Szczególnie warta uwagi jest tabela podsumowująca krzywe laktacji – można tam znaleźć wyliczenia potencjalnego zysku lub strat wynikających z tempa rozdajania albo wytrwałości laktacji.
Somatyka
Analiza dotycząca LKS w ostatniej i poprzedniej próbie w SOL-u wygląda bardzo podobnie jak w HOL-u (ryc. 4). Różnica polega na tym, że wykres można filtrować, najechanie na kropkę wyświetla numer zwierzęcia, a kliknięcie w nią – przejście do karty krowy. Poza tym istnieje możliwość ustawienia własnej wartości LKS, którą uważamy za graniczną – domyślnie jest to 300 tys., i według tego parametru krowy są kwalifikowane do grup (zdrowa, chora, ozdrowieniec, nowy przypadek). Zmiany tej wartości można dokonać w zakładce „Analizy” ► „Ustawienia analiz” ► „Parametry analiz”. Pod wykresem znajduje się lista krów, które zostały uwzględnione w analizie – obok każdego numeru kolczykowego jest przycisk służący do wyświetlenia indywidualnego wykresu ilustrującego wzrosty lub spadki liczby komórek somatycznych w mleku na przestrzeni miesięcy.
Bilans genetyczny
W SOL-u dostępne są kompleksowe analizy hodowlane – zostały one nieco zmodyfikowane i sprowadzone do czterech odrębnych zestawień, które można znaleźć w menu, w zakładce „Hodowla”. Poziom hodowlany stada zestawia średnie wartości hodowlane dla poszczególnych grup samic. W wyszukiwarce można ustawić odpowiednie parametry, np. obejrzeć wyniki tylko dla oceny genomowej. Ważnym wskaźnikiem dodanym w SOL-u jest wskaźnik kompletności, wyrażony w procentach – informuje o poziomie, na jakim dane zwierzę ma kompletną informację hodowlaną, tj. czy posiada obliczone wszystkie indeksy. Ocena hodowlana stada pozwala porównać stado do populacji (można wybrać pomiędzy porównaniem do Polski, regionu oceny lub województwa). Buhaje użytkowane w stadzie to podsumowanie liczby kryć i uzyskanych po tych bykach cieląt w odniesieniu do ich wartości hodowlanej. Ostatnie zestawienie to kierunek kojarzeń, który jest przeniesiony bezpośrednio z HOL-a.
Jak zarejestrować się do SOL-a
Aby zacząć korzystać z programu Stado OnLine, wystarczy wysłać formularz rejestracyjny, który znajduje się na stronie www.stadoonline.pl.
Zachęcamy również do korzystania z pomocy SOL-asystentów, dostępnych pod nr. telefonu 22 290 00 92.