Kto pyta, nie błądzi – dołączajcie do grupy „Ocena PFHBiPM”

Tekst: Radosław Iwański, Elżbieta Matuszewska

Do tego, że Raporty Wynikowe z oceny wartości użytkowej bydła są niezbędne do zarządzania stadami i do tego, żeby czerpać zyski z produkcji mleka jest przekonanych coraz więcej hodowców bydła. Na ten temat powstało bardzo wiele artykułów i przeróżnych publikacji. Wielu producentów umie także analizować wyniki próbnych dojów otrzymywanych z PFHBiPM. Jednak nie wszyscy, co pokazują dyskusje na forach społecznościowych.

Jedną z takich dyskusji nad wynikami uzyskanymi po próbnym doju i zapisanymi w Raporcie RW 1 Stado zainicjował administrator jednej z grup na Facebooku i producent mleka.

Zwraca się do forowiczów właśnie o pomoc w interpretacji wyników po pierwszym w jego przypadku próbnym doju.

Pytanie producenta: „Ktoś obeznany w temacie napisze co dolega danej szt. i co by poprawić? Proszę się nie sugerować d laktacji. Nie jest tu poprawne ponieważ sam nw dokładnie kiedy się wycieliły a są szt. w 15 mies laktacji z powodu braku paszy w ostatnich latach. Interesuje mnie najbardziej krowa z 6 tł. 3.66 bi. Dostaje tyle samo jedzenia co krowa z wynikiem 30 kg a daje 8 l/ dobę. Jest dość chuda. Wet badał mówił że wszystko ok. Jeść je. (pisownia oryginalna).

Wiele odpowiedzi na powyższe pytania znajduje się w poradnikach, które wydawane są przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka, a które znajdują się na stronie internetowej Federacji www.pfhb.pl  

Bezpośredni link do poradnika Raport Wynikowy RW 1 Stado

Te wydawnictwa są bardzo praktycznymi narzędziami wyjaśniającymi zależności pomiędzy danymi liczbowymi zawartymi w Raportach i podpowiadającymi na co należy zwrócić uwagę w stadzie. Poza tym, ci hodowcy, którzy mimo tego nie bardzo wiedzą, co z czego wynika, mogą poprosić pracowników Polskiej Federacji o pomoc w analizie danych.

Powracając do pytania zadanego przez producenta i po przejrzeniu jego Raportu Wynikowego, odpowiedź na zadane pytanie nie może być jednoznaczna. Do pełnej diagnozy brakuje wizyty u hodowcy oraz wizji stada, obory oraz gospodarki paszowej

Analiza ogólnego obrazu stada nasuwa kilka wniosków:

• niska wydajność – prawdopodobnie źle zbilansowana dawka pokarmowa, zważywszy na wysoki poziom tłuszczu ogólnie w stadzie (4,39%) krowy żywione dużymi ilościami pasz włóknistych (sianokiszonka sucha i późno zebrana, słoma),
• poziom mocznika jest w normie, co sugerowałoby że równowaga białkowo-energetyczna jest zachowana, ale niska wydajność pozwala nam sugerować, że hodowca nie stosuje zbyt dużych ilości pasz treściwych,
• bardzo niski poziom LKS, co zwłaszcza w małych stadach nowoprzyjętych jest rzadkością, wniosek: hodowca przykłada się do higieny doju.

W odniesieniu do sztuki która budzi wątpliwości uczestnika grupy – tutaj także można założyć kilka scenariuszy:

• rasa – MS (jeśli jest to mieszaniec z jerseyem, bądź brown swiss, bądź z rasą NO, SE – takie poziomy tłuszczu są dopuszczalne),
• ogólny poziom tłuszczu w stadzie mógłby wskazywać na dużą ilość pasz włóknistych spożywanych przez zwierzęta,
• być może krowa jest w końcowej fazie laktacji (produkuje mało mleka, brakuje nam informacji ile dni po porodzie jest to zwierzę),
• poziomy kazeiny, laktozy, mocznika u tej krowy są w porządku, więc należy wykluczyć problem żywieniowy.

Innymi czynnikami mającymi wpływ na zawartość tłuszczu są niska temperatura otoczenia i mniejsze przerwy między udojami.

Sytuacja może być także wynikiem kombinacji przedstawionych wyżej  uwarunkowań rasowych jak i bardzo dalekiej fazy laktacji. Prawdopodobnie po porodzie sztuka miała problemy z pokryciem potrzeb energetycznych, co pewnie pokutuje przez czas tej laktacji (hodowca wspomina, że jest „chuda”), miała problemy z zacieleniem, laktacja wydłużyła się nadmiernie, mleko spada bo jest to naturalne w tych dniach laktacji. To, że pobiera paszy tyle, co krowa która daje 30 kg, a daje mało mleka (10l) wg hodowcy może oznaczać, że będzie poprawiać swoją kondycję – wydajność będzie wykazywać tendencję spadkową.

Pytania dotyczące interpretacji wyników z próbnych dojów hodowcy i producenci mogą zadawać na Facebooku w grupie „Ocena PFHBiPM”. Zapraszamy hodowców bydła i producentów mleka do dołączenia do niej.