Choroby w SOL ułatwiamy zapisywanie
Dwa miesiące temu pisaliśmy (HiChB nr 10/2018), dlaczego istotne jest prowadzenie systematycznych zapisków dotyczących chorób występujących w stadzie bydła mlecznego. Wskazywaliśmy przy okazji, że SOL może znacznie ułatwić prowadzenie takich zapisków, dostosowując się do potrzeb i przyzwyczajeń użytkownika programu. Spójrzmy teraz, jak to wygląda w praktyce.
TEKST: Joanna Kwaśniewska, Krzysztof Słoniewski
Słownik chorób w SOL
Moduł „Zdrowie”, opisywany wcześniej w HiCHB (nr 6/2018), zawiera wbudowany słownik diagnoz. Jest to odpowiednio pogrupowana lista chorób i zaburzeń zdrowotnych, obejmująca łącznie ponad 1000 pozycji. Nie znaczy to, że aby zapisać stwierdzoną chorobę, trzeba się każdorazowo „przebijać” przez całą tę listę. Potrzebną chorobę można łatwo znaleźć w odpowiedniej grupie (np. choroby układu pokarmowego, choroby kończyn) albo wyszukać przy pomocy wyszukiwarki – wystarczy wpisać fragment nazwy danej jednostki chorobowej (ryc. 1).
Wspomniany słownik zawiera wszystkie choroby bydła, z jakimi mamy do czynienia w Polsce. A także sporo takich, których się na szczęście u nas (jeszcze) nie spotyka. Na co dzień hodowca –użytkownik programu SOL – ma jednak do czynienia ze stosunkowo niewieloma chorobami bydła, za to (niestety) często występującymi. W tej sytuacji znacznie ułatwiłby mu pracę podręczny wykaz takich chorób, mieszczący się na jednym ekranie, z którego mógłby wybrać właściwą pozycję, po prostu klikając kafelek z nazwą odpowiedniej choroby. W każdym stadzie taki podręczny zestaw może być inny. Co więcej, każdy użytkownik może mieć tu własne potrzeby i preferencje. Zamiast zatem usiłować stworzyć wykaz idealny (albo całą furę wykazów do wyboru), twórcy aplikacji SOL oferują samemu użytkownikowi programu możliwość skonstruowania takiego narzędzia, które pasuje do jego potrzeb. W tym celu użytkownik może stworzyć własny podręczny wykaz, zwany w programie „schematem diagnoz”.
Tworzymy swój podręczny wykaz chorób
Aby utworzyć własny schemat diagnoz, należy w opcji „Zdrowie” wybrać „Schematy->Schematy diagnoz” i przycisk „Dodaj”. Wyświetli się lista wszystkich dostępnych diagnoz, przejrzyście pogrupowanych w kafelki. Jest tam także wyszukiwarka ułatwiająca znalezienie odpowiedniej jednostki chorobowej. Wystarczy wpisać fragment jej nazwy, a po kliknięciu przycisku „Wyszukaj” pojawi się odpowiednia diagnoza. Klikanie kafelków z nazwami chorób powoduje dodawanie ich do tworzonego schematu. Przykładowo, chcąc stworzyć schemat, w którym znajdą się choroby najczęściej występujące u krów mlecznych, użytkownik może w nim umieścić takie kafelki, jak te widoczne na rycinie nr 2. Zauważmy, że jeden z nich (ten wyróżniony żółtym kolorem) reprezentuje całą grupę schorzeń. Kliknięcie takiego kafelka nie powoduje zapisania diagnozy, tylko wyświetla ukryty pod nim wykaz chorób z danej grupy. Z tego wykazu dopiero użytkownik wybiera diagnozę, której potrzebuje.
Po wybraniu jednostek chorobowych lub grup chorób, które mają się znaleźć w schemacie, pozostaje nam określenie, dla jakich zwierząt ten schemat jest odpowiedni. Chodzi o to, żeby program nie pokazywał nam np. wykazu z chorobami wymienia w sytuacji, gdy robimy zapiski dotyczące buhajka. Możemy też zaznaczyć w schemacie diagnoz opcję „domyślny”. Schemat oznaczony jako „domyślny” jest wyświetlany automatycznie w sytuacji, gdy przystępujemy do rejestrowania diagnozy. Musimy jeszcze nadać stworzonemu schematowi nazwę, po czym kliknąć „Zapisz”. I gotowe. Gdy teraz rozpoczniemy rejestrowanie diagnozy (np. klikając „Diagnoza” w zakładce „Zdrowie” w Karcie zwierzęcia), to wyświetlane do wyboru będą te diagnozy, które umieściliśmy w stworzonym przez siebie schemacie (ryc. 2).
Własnych schematów diagnoz użytkownik może stworzyć dowolnie wiele. Może mieć, dla przykładu, osobny taki wykaz dla krów i osobny dla cieląt, i w każdym z nich umieścić zestaw chorób typowych dla danej grupy zwierząt.
Skoro jest leczona, to była chora
SOL przewiduje osobne rejestrowanie diagnoz i osobne zapisywanie zabiegów leczniczych, które miały te choroby uleczyć. Jest to o tyle uzasadnione, że zwykle tę samą chorobę można leczyć na wiele różnych sposobów i z użyciem różnych leków. Z drugiej strony jednak, w praktyce często spotykana jest sytuacja, gdy dany sposób leczenia (zabieg leczniczy lub cały ich cykl) jest stosowany jedynie (lub głównie) do leczenia jednej choroby. Dobrym przykładem jest podawanie antybiotyków dowymieniowo. Taki zabieg stosuje się praktycznie tylko u krów ze stwierdzonym zapaleniem wymienia (mastitis). W takim wypadku warto uprościć sobie prowadzenie zapisów, „skłaniając” program SOL do rejestrowania diagnozy mastitis w każdym przypadku, gdy krowie podany został lek dowymieniowy, służący do leczenia tego schorzenia.
O tworzeniu w programie SOL schematów zabiegów pisaliśmy wcześniej (HiChB nr 8/2018). Aby stworzyć wspomniane połączenie, w trakcie tworzenia schematu zabiegu wystarczy wybrać odpowiednią chorobę w polu „Powiązany z diagnozą” (ryc. 3). Nie ma przy tym potrzeby przeszukiwania całej dostępnej listy diagnoz. Aby znaleźć właściwą, można użyć wyszukiwarki, wpisując fragment nazwy choroby. Jakie są zalety stworzenia takiego powiązania? Po zarejestrowaniu wykonania zabiegu, który został wcześniej powiązany z diagnozą, w Karcie zwierzęcia pojawi się nie tylko nazwa zabiegu wraz z ilością podanego leku, ale także osobny wpis dotyczący diagnozy. Zatem kilkoma kliknięciami zapiszemy od razu dwie istotne informacje. W ten sposób bez dodatkowego wysiłku gromadzimy w SOL nie tylko informacje o wykonanych zabiegach, ale także o występowaniu chorób, których leczeniu te zabiegi miały służyć.
W kwestii rejestrowania chorób, podobnie jak w wielu innych, program Stado OnLine oferuje wiele możliwości dostosowania go do potrzeb i przyzwyczajeń użytkownika. Warto przeznaczyć chwile na modyfikację ustawień programu lub tworzenie odpowiednich schematów. Nagrodą jest ułatwienie i przyspieszenie pracy, a to jest ważne, gdy korzysta się na co dzień z programu do zarządzania stadem.
